Porzućcie nadzieję, słuchajcie Ribota

29 czerwca 2021
Bartek Chaciński

Co robili podczas pandemii nieudolni gitarzyści? Uczyli się gry. Co robili ci średnio zaawansowani? Doskonalili tę sztukę do poziomu, gdy okazało się, że z tysiąca młodych gitarzystów co jeden jest większym wirtuozem. A co mieli w takim razie robić ci najlepsi gitarzyści? Po prostu grali i nagrywali, a w ramach dodatkowych usług dla ludności dopisali do swoich piosenek teksty dłuższe niż Taco Hemingway. Bo tak, jak nikt nie spodziewał się hiszpańskiej inkwizycji i jak nikt się nie spodziewał, że Francuzi dostaną wczoraj baty od Szwajcarów w serii rzutów karnych po 120 minutach w najlepszym razie wyrównanej gry, tak ja nie oczekiwałem od Marca Ribota płyty, na której będzie mnie do tego stopnia zagadywał. Fascynująco, choć niezbyt optymistycznie, skoro sam autor poleca jeden z utworów słowami: To najbardziej depresyjna piosenka, jaką kiedykolwiek napisano. Bardziej nawet niż Treny na śmierć dzieci Mahlera. 

Czy w takim razie w ogóle po ten zestaw sięgać? Oczywiście. Są tu, wbrew tej przekornej zachęcie, momenty, gdy spod melancholii przeziera jakiś całkiem zgrabny i taneczny groove. Ches Smith i Shazhad Ismaily to sekcja rytmiczna o niebywałej wszechstronności. Wystarczy posłuchać funkowego Bertha the Cool z elektronicznymi interwencjami Smitha, perkusisty tej działającej od lat grupy Ceramic Dog, z którą Ribot pisze repertuar mocniejszy, nieco bardziej rockowy, piosenkowy i upolityczniony. Albo wczuć się w klimat synkopowanego Nickleodeon. Jest w tej muzyce szorstki dowcip, choć lewackie wynurzenia (świadomie to piszę – kto pamięta choćby Songs of Resistance, ten poglądy Ribota zna) lidera będą w pełni zrozumiałe dla co najmniej średnio zaawansowanych znawców teorii muzyki. Piękna, przegadana introdukcja B-Flat Ontology, czyli Ontologia w B (a właściwie w tonacji b-moll, tu proszę nawet nie zaczynać dyskusji konfrontującej polskie H i zachodnie B), to dla mnie jeden z najlepszych utworów roku 2021. I to od momentu, gdy usłyszałem go jako singiel, w wersji granej na żywo, z tekstem czytanym z kartki gdzieś pod Mostem Brooklińskim.       

Dłuższe popisy gitarowe Ribota – nie chce mi się przekonywać nikogo o jego przewagach, gdzieś już wspominałem ostatnio, że to mój top 3 gitarzystów – znajdziemy w drugiej części albumu. W dłuższych formach takich jak The Long Goodbye (gościnnie na saksofonie Darius Jones) i Maple Leaf Rage. Wcześniej mamy zabawę z riffem do złudzenia przypominającym klasyczne Rebel Rebel w utworze Wanna. I odniesienia choćby do pełnej nerwu konwencji Adriana Belew w znakomitym The Activist. 

Muzyki jest tu dużo. Pomysły się z tych zeszłorocznych sesji wręcz wylewają, słychać, wbrew temu podszytemu intelektualizmem pesymizmowi zwyczajną radość grania, co pozwala mieć olbrzymie oczekiwania wobec zapowiadanego na 22 lipca warszawskiego koncertu grupy w Pardon, To Tu. Ribot traktuje płytę – jak sam pisze – jako „wiadomość w butelce”. Efekt reakcji na pandemiczną rzeczywistość, w której wspomnienie nie będziemy chcieli kiedyś wierzyć, jak w wiele innych wspomnień. Ale dla mnie pozostanie ten album dokumentem tego, co robili wybitni gitarzyści podczas pandemii – po prostu robili swoje, odbierając nadzieję wszystkim innym.  

MARC RIBOT’S CERAMIC DOG Hope, Northern Spy 2021, 8/10