Skąd się bierze woda sodowa

1 października 2021
Bartek Chaciński

Film o młodym polskim rapie pod takim tytułem chętnie bym obejrzał. Jest dobry moment, żeby nagrywać, bo kariery w tej dziedzinie wchodzą na orbitę, zanim zdążymy się z nimi zapoznać w ziemskich warunkach. Ja wiem, że to taki świat: wszystko albo nic. Ale szkodliwe to jest niemożebnie – ludzie pytają o zdanie w sprawie Young Leosi, która przecież tak naprawdę niewiele wciąż jeszcze nagrała i na razie ogląda się tę eksplozję popularności trochę jak na zaskakujący efekt uboczny reklamy alkoholu. Która – jak dobrze wiadomo – od dawna rap napędza, bo gdzie niby mają się promować ciężkie alkohole wśród nastolatków, jeśli nie tu? W Minecrafcie? Kiedyś tym polem reklamowym była prasa muzyczna, dziś scena rapowa – byłbym ostatnią osobą, która rzuci kamieniem, ale nie da się ukryć, że rynek muzyczny składa się z odłamu imprezującego elegancko i snobistycznie (wino wchodziło chyba tylko w sponsoringi jazzowe), na lekko, ale masowo (Męskie Granie) i wreszcie na ostro. A tak się składa, że cała twórczość Leosi opowiada jak na razie o imprezowaniu ostrym. Sam mam dzieci w takim wieku, że pierwszych wyborów imprezowych będą dokonywać na podstawie modnych fraz znalezionych w sieci, gdzie „Bacardi ze szklanki” trzyma się mocno. Cieszę się więc niezmiernie z postępującej feminizacji rapu, lecz wywoływany do tablicy, powiem tylko jedno: trochę rozczarowały mnie beaty na Hulankach, bo autorka zna się na realizacji i didżejce, a wszystko to dość jednak cieniutkie. Lepiej jest na nowym albumie Maty – Młody Matczak brzmi mi na pierwszy rzut ucha jak mocny progres. Ale z kolei przy tekstach z tej nowej płyty to – myślę sobie – Matczak senior będzie musiał napisać kolejne trzy książki, żeby wszystko wytłumaczyć. 

Od paru ładnych dni – bo tu udało się to i owo usłyszeć wcześniej – wgryzam się za to w Colourgrade Tirzah. I byłoby pewnie rzeczą zgodną z artystowskim odbiorem moich blogowych dywagacji, bym teraz zapiał z zachwytu. Ale obiecywałem sobie po tej płycie tyle, że trudno to teraz to wszystko usłyszeć na gotowym albumie. Tym bardziej że jest jeszcze bardziej oszczędny niż debiut. Właściwą formą odbioru wydawało się słuchanie po kolei singli – intymnych i surowych, na swój sposób nawet eksploatujących formułę R&B, a nawet hip-hopu, choć Tirzah to taki Arthur Russell w wersji R&B. Wyobrażam sobie nawet, że improwizuje te abstrakcyjne dość frazy do zapętlonego naprędce podkładu, i to jeszcze nonszalancko jak na próbie dźwięku. Tym podkładem jest zresztą często sama perkusja, co pozbawia wokale harmonicznej bazy – czasem tylko odzywa się gitara, no i dla urozmaicenia mamy tu nucenie na dwa głosy w ładnym Hive Mind z Cobym Seyem. Tutaj z miejsca przechodzimy ze świata Russella do świata Jamesa Blake’a.

Wszystko wydaje się świadomie niedoszlifowane – co fajne, szczególnie gdy się słucha utworów pojedynczo, a nie całości naraz (i byłaby to niezła formuła „artsy” niedoszlifowania dla takiej np. Leosi – tu podpowiadam, jak zepsuć sobie świetnie rozwijającą się karierę). Ale też – mimo wspaniałego klimatu – z lekka frustrujące. Mój odbiór płyty ratuje końcówka, z nieco mocniej doaranżowanymi Send Me i Sink In. Ale o ile zwykle narzeka się na „za dużo nut”, ale (tu być może odzywa się moja niekompatybilność z działaniami współproducentki materiału, Miki Levi), to tutaj okazuje się, że można też przekombinować, schodząc do najbardziej oszczędnej formuły.    

TIRZAH Colourgrade, Domino 2021, 7/10  

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

27.09 K2 Eye
27.09 Staszek Fungus Bloudit, Pawlacz Perski MC, DL
28.09 Jane Weaver Sunset Dreams EP, Fire
28.09 Tonfa Klątwa LP, Agora
29.09 Hiroshi Minami / Eiko Ishibashi Gasping_Sighing_Sobbing
29.09 Ryo Fukui My Favourite Tune, WRWTFWW reed.
29.09 Salamanda Sphere, Metron
30.09 Chore Ia Reanimacja, Antenna Non Grata CD, DL
30.09 Maco Sica Ourania, Feeding Tube/Instant Classic (winyl 10.09)
30.09 Maneri/Kalmanovitch/Jacobson/Osgood Variations on No Particular Theme part 1, Gotta Let It Out
30.09 Tonga Boys ft. Doctor Kanuska Group Umoyo wa Muthempire (Live in the Temple), 1000Hz MC, DL, CD
30.09 Whalesongs Radiant Suns, Deformed
75 Dollar Bill featuring Barry Weisblat Social Music at Troost vol​.​1
Adrian Younge, Ali Shaheed Muhammad Instrumentals JID009, Jazz Is Dead
Arthur Russell 24 to 24 Music Live at the Kitchen. Audika
Bastarda & Chór Uniwersytetu SWPS Kołowrót, Audio Cave CD, DL
Black Dice Mod Prog Sic, FourFour
Brandi Carlile In These Silent Days, Low Country
Brett Naucke Mirror Ensemble, American Dreams
Bummer Dead Horse, Thrill Jockey
Carousel II Glad To Be Alive, Fredriksberg
Cate Brooks Commentaires 2, Cafe Kaput
Christian Wolff Christian Wolff: 3 String Quartets, New World
Crystal Quartez Sonic Blooming, Beacon Sound
David Shea The Art of Memory, Room40
Dorośli Dorośli, Luna Music
Double Dagger Sophisticated Urban Living (Contemporary Conveniences Edition), Thrill Jockey
DRTYWHTVNS Aloof, Orange Milk
El Pricto & Degenerative Spontaneous Orchestra Spontaneous Live Series 008, Spontaneous Music Tribune
El Pricto Electric Guitar Quintet Spontaneous Live Series 007, Spontaneous Music Tribune
Evan Parker Winns Win, Byrd Out
Explosions In The Sky Big Bend
Filmmaker Multiverse Nightmare, Opal Tapes MC, DL
Fionn Reagan 100 Acres of Sycamore, Heavenly
Full Of Hell Garden of Burning Apparitions, Relapse
Geir Sundstøl St​.​ Hanshaugen Steel, Hubro
Guillaume Gargaud 17 Compositions, New Focus
Hans Riegler Pear Feet and Square Words, Room40
Hans Zimmer No Time To Die OST, Decca
HersteRRRia Gniew, D.I.Y. Koło Records
Hovvdy True Love, Grand Jury Music
Illuminati Hotties Let Me Do One More, Hopeless
John Southworth Rialto, TAR/MM/UOH
John Zorn Meditations On The Tarot, Tzadik
Kalabrese Let Love Rumpel Part 1, Compost
Keith Tippett & Matthew Bourne Aeolian, Discus
King Gizzard & The Lizard Wizard Live In Milwaukee ’19
Kit Sebastian Melodi, Mr. Bongo
Kristof Hahn Preludes, Room40
Lil Wayne & Rich The Kid Trust Fund Babies
Lungs/LoneSword The Birth of LoneSword, PTP
Maco Oey Kutkutusta, Eclipse
Makossiri Juicy Juicy, Hakuna Kulala EP
Mata Młody Matczak, SBM Label
Matthias Muller in quartet and trio Spontaneous Live Series 006, Spontaneous Music Tribune
Ministry Moral Hygiene, Nuclear Blast
Nebulo Borders, Wabi-Sabi Tapes
Neil Young Carnegie Hall 1970, Reprise arch.
No Favours Brutal Century, Opal Tapes MC, DL
Okyerema Asante feat. Plunky Drum Message, Strut arch.
Ove Without Territory, Fonoradar
Paula Shocron / William Parker / Pablo Díaz El Templo, Astral Spirits
Pilgrim Raid Anna Agenda, Chinabot
Pond „9”, Spinning Top Music
Roll The Dice Live In Lisbon – April 4th 2012, The Leaf Label
Röyksopp Lost Tapes, Cooking Vinyl arch.
Silas Short Drawing, Stones Throw
Smote Drommon, Rocket
Strachy Na Lachy Piekło, SP Records
Strand Of Oaks In Heaven, Thirty Tigers
Sven-åke Johansson / Niklas Fite / Joel Grip Swinging at Topsi’s, Astral Spirits
The Doobie Brothers Liberté
The Notwist Vertigo Dubs Vol. 1: Odd Nosdam, Morr Music EP
Tirzah Colourgrade, Domino
Tomasz Gołda Live at 17th Mózg Festival, Prądy DL
Tongues Of Mount Meru LALIT (02​:​11​:​11 Version), Superpang
Tony Bennett & Lady Gaga Love for Sale, Universal
Uffe Words and Endings, On The Corner
Wendy Eisenberg Bloodletting, Out Of Your Head
Wiki Half God, Wikset Enterprise
Yann Novak Bathed In Light And Rapture, Room40
Yes The Quest, InsideOut
ZK Collaboration Slow Food, Polskie Nagrania