Myślałem, że nic mnie już nie zaskoczy, ale…

18 maja 2020
Bartek Chaciński

…dyrektor radia unieważnił wyniki 1998. notowania Listy Przebojów Trójki, bo na szczycie znalazł się utwór Kazika. What are the odds? – jak mawiają Anglicy. Na pandemię byliśmy przygotowani, część ludzi ją nawet zapowiadała, ale jakie są szanse na coś takiego? I jakie są szanse, że decyzję skrytykują wicepremier Gliński, wicepremier Emilewicz i jeszcze parę osób z obozu władzy (bo że artyści, to raczej wiadomo), a drugiego dnia afery dyrektor – który może już nie być dyrektorem w chwili, gdy czytacie te słowa – dalej będzie prowadzić śledztwo, tropiąc ślady logów w radiowych komputerach, choć już przeprasza za unieważnienie. Jakie są szanse na to, że głuchy telefon, z jakim mamy co pewien czas do czynienia w mediach publicznych, okaże się na końcu maszynką promocyjną dla artysty, który wprawdzie PiS-u przez lata raczej bronił, a czasem symetryzował, ale dokładnie w tym momencie postanowił tę partię zaatakować najostrzej. Sytuacja bliska cudu, niemal biblijna – nawet dwóch dni nie potrzeba było na zrobienie z Kazika męczennika. 

Jakim mistrzem PR-u trzeba być, żeby zrobić z jednej ze słabszych piosenek Kazika murowaną kandydatkę na przyszłą dziesiątkę Topu Wszech Czasów. O ile przetrwa Top i sama antena, bo ta brutalna akcja środkiem może doprowadzić do zejścia z boiska ostatnich coś sobą reprezentujących zawodników. I widmo red. Semki wyczytującego nazwy wykonawców na liście (what are the odds?) staje się od razu jakby bardziej realne. Wczoraj żegnał się po 30 latach z anteną Marcin Kydryński (what were the odds?), swoją Siestę zamykając piosenką Boba Marleya (what… itd.). W tym czasie pół ramówki wypełnia raźno Jan Paweł II z homilią miłości. A kozła ofiarnego próbuje się zrobić z wydawcy Listy, który akurat – jako znawca kultury Iranu – nieźle się zna przy okazji na opresji i reżimach. I byłby jedną z ostatnich osób w Trójce, które posądzałbym o jakiś obsesyjny kult Kazika. Ironia, a może nawet irania losu. Aż chce się do tego znaleźć jakieś naprawdę udane płyty.

To jeszcze nie koniec zaskoczeń. W tym samym czasie ministerialne granty na koncerty online wygrywają – dumnie stercząc wśród kościołów i Janów Pawłów (tu bez zaskoczeń) – Justyna Steczkowska i Krzysztof Cugowski z sumami dofinansowań 90 tys. i 87 tys. zł na spektakularne zapewne projekty online. Biorąc pod uwagę to, że ciekawsi z mojej perspektywy artyści grają online od dnia zero pandemii, nierzadko robiąc to w tzw. czynie społecznym lub potrzeby artystycznej, jest to już pewne zdziwienie. Ale czy spodziewaliście się, że najbardziej spektakularna ministerialna akcja ratunkowa finansowana z publicznego budżetu wyłowi właśnie tych spośród wielu tonących artystów. Jeszcze raz zakrzyknijmy za Anglikami: What are the odds?!

ZGUBA Pomór, Opus Elefantum 2020, 8/10 

Nie mogę nie zacząć tego tygodnia (będą mocne płyty!) od Zguby, bo jeśli wczoraj nominowałem w swojej odpowiedzi na akcję hot16 kolektyw Opus Elefantum, to ze względu na to, że dość regularnie dostarcza nagrania, które w latach 80. w Trójce (choć trudno sobie to dziś wyobrazić) zyskałyby status kultowych. Ambient, a chwilami bardziej uduchowiony minimalizm w wykonaniu mieszkającego w Bułgarii artysty, o którym pisałem już przed rokiem, mógłby wyjść na płycie 4AD w najlepszych czasach tej wytwórni – i byłby pewnie wtedy miłym szokiem poznawczym dla jej fanów. Płyta, która w kwadrans, bez wielkich, spektakularnych gestów, zamyka usta krytykom i otwiera słuchaczom. Poprzednim udanym przedsięwzięciem z okolic ambientu w katalogu Opus Elefantum był album Lugshara Muzyka naiwna. Jego autor tu przypomina o sobie jako spec od masteringu.     

Przy okazji tych różnych łańcuszków z najlepszymi płytami świata – dziś 40 lat od śmierci Iana Curtisa. Kiedy kolejne odsłuchy płyty Closer Joy Divison mieszały mi w głowie na całe życie i pogrążałem się w jakimś czarnym, nowofalowym romantyzmie, nie przypuszczałem w ogóle, że do takiej rocznicy dożyję (what were the odds?). A tu proszę – napisałem nawet o wychodzącej przy tej okazji książce Jona Savage’a do papierowej POLITYKI (na blogu o książce w oryginalnym wydaniu pisałem już rok temu, a w polskim przekładzie opublikował ją świetnie sobie radzący w sferze wydawniczej syn Kazika Staszewskiego – what… itd., to z kolei tematyczny zbieg okoliczności). Trzy ambientowe utwory Zguby wpisują się w ten 40-letni okres idealnie – podobałyby mi się wtedy, gdybym je usłyszał, a dziś kojarzą się z podobną emocją i spodobały mi się natychmiast. Nie wiem, jakie były na coś takiego szanse, ale wiem, co mnie nieprzerwanie trzymało przy życiu i jako-takim nastroju – myśl, że może jeszcze niejedno mnie zaskoczy.