Muzyka dla małych sklepów

5 kwietnia 2019
Bartek Chaciński

Jeśli magazyn „Q” robi wielki materiał o „nowych klasykach” (nazywają to neu classical – od Maxa Richtera po Annę Meredith), to coś jest na rzeczy i atmosfera wokół tej muzyki bez nazwy, czyli hm, modern classical czy pop classical, robi się widać handlowa. Ma to odbicie w klimacie fonograficznego tygodnia: rozpoczął się od opisywanego tu podejścia do Symfonii pieśni żałosnych Góreckiego, najbardziej popowego w dziejach tego utworu, potem była lekko załapująca się na to zjawisko Bastarda (druga, znakomita płyta – będę jeszcze o niej pisał), dziś premiery bardzo poważnego albumu Bryce’a Dessnera (Deutsche Grammophon), nowego Joepa Bevinga (tutaj mówię pas) oraz naszej Hani Rani, debiutującej solowo od razu w Londynie. Ładny debiut, ale dość niebezpieczny.

Rani (Hanna Raniszewska) to połowa świetnie przyjętego w ubiegłym roku duetu Tęskno (pisałem o nim tutaj), a ostatnio pomocna współpracowniczka Misi Furtak na jej nowej płycie (ten wkład też miałem okazję chwalić). I niedawna zdobywczyni nagrody Sanki (pamięci dziennikarza „Gazety Wyborczej” Roberta Sankowskiego) dla krajowych debiutantów. Dość mocno śrubuje to oczekiwania w Polsce, a tu Rani ucieka debiutować solowo za granicę, do Londynu, w barwach bardzo fajnej wytwórni Gondwana Records kierowanej przez Matthew Halsalla. Z góry oznacza to u mnie duże poparcie dla projektu w ciemno, ale Esja – płyta, która ostatecznie z tego wyszła – budzi jednak pewne wątpliwości. Nie dlatego, że jest daleka od jazzowych rejonów Gondwany.

Może to kwestia indywidualnego podejścia: nie przepadam za pianistyką Ólafura Arnaldsa i pozostaję sceptyczny co do większości nagrań Nilsa Frahma. Poppianistyka w tym wydaniu ma to do siebie, że jest jednocześnie efektowna i prosta, ładna i łatwa. Nie stoję tu i tak na żadnym z biegunów. Zjawisko ma zagorzałych zwolenników i równie gorących przeciwników. Potrafią je czasem obronić różne aspekty: od produkcji, po dobór odpowiednio ciekawego brzmieniowo instrumentu (tutaj mamy różne, w większości chyba pianino, fortepian w jednym, słychać często mechanizm instrumentów, nawet dźwięki zza okna). Ale jeśli kończy się na sekwencjach akordów podawanych w formie arpeggio, trudno rzecz obronić przed ckliwą nutą – i ta niestety w kilku momentach na Esji pobrzmiewa. Dochodzi fakt, że ten nurt pianistyki jest już dość okrutnie przeorany – i trochę świeżego uroku takiego np. Sun to odbiera. Są z kolei fragmenty, które niewymuszoną elegancją i zagadkowością bronią się świetnie – do tych należy mój ulubiony na tym albumie utwór Luka, utrzymany w duchu Erica Satiego.

Jeśli pisałem o niebezpieczeństwie, jest ono związane z tym, że teraz Rani łatwiej będzie zaszufladkować, wtłaczać się ją będzie w nurt tego lekkiego pianistycznego grania, bo przy zainteresowaniu całą dziedziną płyta ma spore szanse na sukces. Brzmieniowo jest dobrze, klimat intymności albumu pokazuje, że bardziej niż dla supermarketów jest to muzyka dla małych przestrzeni, ale formalnie krytyk powinien ją teraz zestawiać z płytami pokroju 24 preludiów i improwizacji Pianohooligana, co jest trochę skazywaniem Esji na drugorzędność. Sama autorka mówi, że w ogóle nie planowała takiej płyty. Wyszło nagle i naturalnie. Doceniam tę spontaniczność, ale czekam na kolejne piosenki.

HANIA RANI Esja, Gondwana/Mystic 2019, 6-7/10

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

30.03 Bastarda Ars moriendi, Lado ABC
30.03 Claustrophone #1, Gotta Let It Out
30.03 Mehehe Ciemnienie
30.03 Poly Chain +/-, BAS MC, DL
31.03 Pejzaż Pejzaż Remiksy, Pejzaż EP
1.04 Anthony Pateras Collected Works Vol. II (2005​-​2018), Immediata
1.04 Keith Fullerton Whitman Generatorss
1.04 Orzeł i Reszka Orzeł i Reszka, Thin Man LP (reed.)
1.04 Pateras/Baxter/Brown Bern · Melbourne · Milan, Immediata
1.04 Sarah Angliss Air Loom
1.04 Wczasy Zawody, Thin Man MC (reed.)
2.04 Ostrowski Further Fluctuations, Pawlacz Perski MC, DL
3.04 Frankie Cosmos Haunted Items, Sub Pop
3.04 Pita 20190402 Variform Spring Series @ Disjecta, Portland, OR, Editions Mego
4.04 Andrew Tasselmyer Surface Textures, Eilean
4.04 Ceschi Sad, Fat Luck, Fake Four
4.04 Ciro Berenguer El Mar De Junio, Eilean
4.04 David Shea / Robert Hampson / Robin Rimbaud Deleuze Unit / London Live Sessions / May 1996, Sub Rosa
4.04 Dungeon Acid Dungeon Acid, iDeal
4.04 Joe Snape Joybrix, Slip
4.04 VA Music for Brainwaves, Erased Tapes
Ai Yamamoto Remembering, Room40
Alejandro Coello Percussion Theory, Sunnyside
Alexandra Spence Waking, She Heard The Fluttering, Room40
Alma Have You Seen Her, Universal
Amnesia Scanner & Bill Kouligas Lexachast, PAN
Anat Fort Trio Colour, Sunnyside
Asuna & Jan Jelinek Signals Bulletin, Faitiche
Babu Król & Smutne Piosenki Nowa Fala Polskiego Dansingu vol. 1 & 2, Mystic
Benjamin Wallfisch Hellboy OST, Sony
Benjamin Wallfisch Shazam! OST, WaterTower
Blindead Niewiosna
Bluszcz W naszych domach, Seszele CD, DL
Bryce Dessner El Chan, Deutsche Grammophon
Cowboy Flying Soccer Travel Lodge Sparrow Hawk
Daniel Avery Song for Alpha (B-sides & Remixes)
Daniel Carter, Watson Jennison, William Parker, Federico Ughi Live! Volume 1: Erie (LP Master Edition), 577 Records
David Bowie Spying Through a Keyhole: Demos and Unreleased Songs, Parlophone box 7″ arch.
Fontaines D.C. Dogrel, Partisan
Grup Ses & Ethnique Punch Deli Divan, Discrepant
Hania Rani Esja, Gondwana
Ifriqiyya Electrique Laylet El Booree, Glitterbeat
Jack Waterson Adrian Younge Presents Jack Waterson, Linear Labs
Joep Beving Henosis, Deutsche Grammophon
Khalid Free Spirit, Sony
Le Rex Escape of the Fire Ants, Cuneiform
Louis Cole Live Sesh and Xtra Songs, Louis Cole
Loyle Carner Not Waving, But Drowning, AMF
Luke Sital-Singh A Golden State, Ferryhouse
M. Sage Catch a Blessing, Geographic North
Priests The Seduction of Kansas Sister, Polygon
Prins Thomas Ambitions, Smalltown Supersound
Rose Elinor Dougall A New Illusion, Vermillion
Ruby Rushton Ironside, 22a
The Drums Brutalism, Anti-
The Residents Mole Box, New Ralph Too Box 6CD
Visible Cloaks, Yoshio Ojima & Satsuki Shibano FRKWYS Vol. 15: serenitatem, RVNG Intl
Vittuma Emotives CD, DL
Weyes Blood Titanic Rising, Sub Pop
W.H. Lung Incidental Music

Powyższe płyty ukazały się 5 kwietnia – chyba że oznaczyłem to inaczej.