Ministerstwo obrony przed awangardą
Smutne wieści przyniósł nabór do programu Muzyka prowadzony jak co roku przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wszystkie polskie inicjatywy skupione na muzyce współczesnej i niezwiązane z klasycznym wykonawstwem muzyki (czyli filharmonie/akademie muzyczne/ZKP) – jak Sanatorium of Sound Festival, Unsound, Festiwal Ad Libitum, Avant Art Festival – nie załapały się na finansowanie, co jest co najmniej zastanawiające – zauważył jeden z zasłużonych dla awangardy organizatorów na Facebooku. Wpis dostępny był tylko dla znajomych, uszanuję więc prywatność piszącego, ale podzielam jego zdziwienie. Po przejrzeniu listy dodam więcej: świetny Jazz Jantar nic nie dostał, Ephemera ścięta do zera, Mózg Festival – mogą sobie wybić z głowy, Canti Spazializzati – niente, Lado w Mieście – nie przyznano, improwizacje w Instytucie Kultury Miejskiej – nic. I tak dalej. Blues i reggae znalazły za to swoich obrońców w resorcie, bo dofinansowano kilka imprez „w trybie rezerwy ministra”, 150 tys. zł z tejże rezerwy dostała (w programie Muzyka, przypominam) Uroczystość 75-lecia Zrzeszenia Studentów Polskich, a 170 tys. zł poszło na promocję playlist z polskim repertuarem w serwisach streamingowych (na tym tle tworzenie playlist za darmo wygląda na czyste frajerstwo). Przypomniała mi się stara prawda dotycząca twórczości współczesnej i jej salonowej publiki. Słyszą „awangardowa sztuka”: Dawać ją do kolekcji, toż to esencja sztuki! Słyszą „muzyka awangardowa”: Skąd, hałas, czy to jest muzyka w ogóle?! Nie posądzam ministry kultury o tego typu myślenie, ale wygląda to trochę tak, jak gdyby była w ministerstwie frakcja, która w ten sposób podchodzi do kultury. A przynajmniej muzyki, bo analogiczny program Sztuki wizualne nie skupia się bynajmniej na sztuce baroku i malarstwie historycznym. Może wnioski były słabo wypełnione. Ale wszystkie naraz? Krzyczałbym, że skandal, gdyby nie to, że pod tym względem jest z grubsza tak samo, jak było przez poprzednich osiem lat. Ale jednak trudno być obojętnym, kiedy wśród pominiętych są instytucje ważne, kulturotwórcze, a zarazem słabo dotowane.
W proteście nie powinienem o niczym pisać, ale trzeba zaznaczyć, że ukazuje się dziś jedna z najlepszych jak dotąd polskich płyt tego roku, czyli Banned From Poland trójmiejskiej grupy Alfah Femmes. W całości wynagradza długie oczekiwanie po chwalonym na Polifonii debiucie. Choć biorąc pod uwagę fakt, że po drodze zespół prawie się rozpadł – zapewne pod ciężarem dobrego przyjęcia przez krytyków, a zarazem braku wyraźnie zielonego światła od rynku – przyjąłbym każdy materiał, nawet rozczarowujący.
Ten z pewnością taki nie jest. Ślady finezyjnego od zawsze trójmiejskiego popu nakładają się na ciągle mocne inspiracje latami 80., także w ich polskim wymiarze (Apuncalypso otwiera riff przywodzący na myśl Lady Pank i Oddział Zamknięty). I na dobrze rozumianą rockową piosenkę (tu sam zespół podsuwa trop Courtney Barnett). Co najmniej połowa utworów w zestawie to melodyjne, chwytliwe nagrania przygotowane na wielokrotną ekspozycję radiową – choć pewnie powściągną te emisje anglo-, a nie polskojęzyczne teksty. A świetne wejścia Michała Jana na saksofonie wnoszą tu i ówdzie klimat Steely Dan (jak w drugiej części rewelacyjnego singla Carnations), co rzadkie w ogóle, a na polskiej scenie prawie niespotykane. Jak już wejdą do streamingu (za dwa tygodnie – na razie, jak to niezależni, sprzedają płyty w wersjach fizycznych i plikowych), to poproszę o dofinansowanie tych działań na wysokie sumy z funduszy ministerstwa. Na życzenie mogę wystawić rekomendację prowadzącą w stronę reggae, bluesa, muzyki dawnej lub kultury studenckiej.
ALFAH FEMMES Banned From Poland, Let’s Hope Aliens Are Vegan Records 2025
PS A propos sprawy, od której zacząłem, warto rzucić okiem na felieton Janka Błaszczaka sprzed paru tygodni.
PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA
8.03 Kevin Drumm Sheer Hellish Miasma II, Erstwhile
11.03 Barbarelle Celesta, Hidden Harmony
11.03 C410 Wanderstop (video game soundtrack)
12.03 kIRk Eon, Erototox Decodings Polska SP
12.03 Leash Eye Destination: 125, Leash Eye
12.03 Whatever The Weather Whatever The Weather II, Ghostly International
14.03 Alfah Femmes Banned From Poland, Let’s Hope Aliens Are Vegan Records streaming od 28.03
14.03 Circuit Des Yeux Halo On the Inside, Matador
14.03 Clipping. Dead Channel Sky, Sub Pop
14.03 Coheed and Cambria Vaxis: Act III: The Father of Make Believe, Virgin
14.03 Courting Lust for Life, Or: How To Thread The Needle And Come Out The Other Side To Tell The Story, Lower Third
14.03 Curren$y & Harry Fraud Never Catch Us, Jet Life
14.03 DJ Elmoe Battle Zone, Planet Mu
14.03 Extensa Noise Radio EP, Don’t Sit On My Vinyl! 10″
14.03 Golem Mecanique Siamo tutti in pericolo, Ideologic Organ
14.03 Gregory Uhlmann, Josh Johnson, Sam Wilkes Ulhmann, Johnson, Wilkes, International Anthem
14.03 Hekla Turnar, Phantom Limb
14.03 Joni Void Every Life Is a Light, Constellation
14.03 Judith Hamann Aunes, Shelter Press
14.03 Kate Carr Rubber Band Music, Flaming Pines
14.03 Lil Nas X Days Before Dreamboy, Columbia
14.03 Mela Koteluk Harmonia, Warner
14.03 Memotone Pruning, Discrepant
14.03 Mikołaj Trzaska Overbisy, Don’t Sit On My Vinyl! 10″
14.03 Nels Cline Consentrik Quartet, Blue Note
14.03 Owls Rare Birds, New Amsterdam
14.03 Rizwan-Muazzam Qawwali At the Feet of the Beloved, Real World
14.03 Rudź & Wolski Enchanted Lighthouse
14.03 Steven Wilson The Overview, Fiction
14.03 Sylvie Courvoisier & Mary Halvorson Bone Bells, Pyroclastics
14.03 T. Gowdy Trill Scan, Constellation
14.03 The Body & Intensive Care Was I Good Enough?, Closed Casket Activities
14.03 The Waeve Eternal EP, Transgressive
14.03 Throwing Muses Midnight Concessions, Fire
14.03 Twin Shadow Georgie, Dom Recs
14.03 VA Mizik Maladi: Disques Debs International Vol. 3, Strut
14.03 Vazz Your Lungs and Your Tongues, Numero Group
14.03 Weber i Tarwid /I\Pegazi/I\, Lado ABC/Tapes Webala
14.03 Zoë Mc Pherson Upside Down, SFX