Czy dziś wybieramy płytę roku?

22 marca 2024
Bartek Chaciński

Druga połowa marca to jeszcze moment, kiedy hasło „płyta roku” nie pachnie nudą. A dziś znajdzie się parę kandydatek do tytułu. I obowiązuje raczej rodzaj żeński, bo Julia Holter i Adrianne Lenker wydały nowe płyty i pytanie o płytę, która podoba nam się bardziej spośród tych dwóch, wydaje się w dużej mierze pytaniem o to, czy bardziej zależy nam na finezji, czy raczej na prostocie. Holter – choć rzecz jasna sama jest punktem odniesienia w sferze artystycznej piosenki – zaczyna w okolicach Laurie Anderson, by przejść w stronę Kate Bush, wolno porusza się w znajomych rejonach i liczy się każdy najmniejszy gest. Tu trzeba się przygotować, że dowolny drobny element ma wzbudzać zachwyt. Czasem nawet w tych detalach, pięknie artykułowanych sylabach lekko rozświetlonych pogłosem, meandrujących liniach bezprogowego basu, rozmywa się siła całości. Tak jest w jednym z najlepszych na płycie utworów, Something in the Room She Moves. Punktem wyjścia dla całości była płynność mechanizmów ludzkiego ciała i jego zdolność do transformacji. I to ciało, z całym wokalnym aparatem na czele, wydaje się tu wyćwiczone, poddane dyscyplinie, autorka zawładnęła całym światem dookoła, a złożonych aranżacji łączących elektroniczne i akustyczne brzmienia dotyczy to w szczególności. Mam już na tej płycie swoje ulubione momenty, ale za każdym razem uwagę przyciąga – o dziwo – instrumentalny Ocean z syntezatorowymi liniami Tashiego Wady. Zestaw współpracowników jest zresztą podobny co poprzednio, a styl pozostaje niezmienny.     

Z liderką Big Thief, Adrianne Lenker, jest inaczej – surowy, osobisty wstęp w Real House kojarzyć się może wręcz z Mount Eerie, a od singlowego Sadness as a Gift słychać było tu raczej Dylana (co ciekawe, momentami nawet w sposobie nagrywania wokalu). Jesteśmy nie w poszerzonym efektami świecie snu, tylko w fizycznej przestrzeni bardzo konkretnego 150-letniego domu gdzieś pośrodku lasu. Drewno wpada w rezonans, kręci się taśma w ośmiościeżkowym magnetofonie. Gra cały dom – to się już w muzyce wielokrotnie zdarzało. Żeby nie szukać głębiej w przeszłości: Bon Iver nagrywał w chatce na odludziu, Arcade Fire – w niewielkim kościele. Fajnie jest słyszeć w muzyce konkretną przestrzeń – to teleportuje  słuchacza z własnego fotela nie gorzej niż pogłosy i inne efekty. A sama Lenker – w towarzystwie grupy przyjaciół – nie pracuje tu nad materią dźwiękową, tylko rejestruje napisane piosenki. Inspiracją są proste i własne emocje. Teksty rymują się po staroświecku, nie wychodzą poza świat dobrze zrozumiałych porównań. I na dziś – także po kilku odsłuchach tej świetnej songwritersko płyty – porusza mnie to i przyciąga nawet bardziej niż Holter, którą przecież tak lubię. Między innymi za sprawą Vampire Empire i Evol – dramaturgicznie wspaniałej centralnej części płyty. A także, paradoksalnie, singlowego Fool, który do artystycznej konwencji Holter, inspirowanej w dużej mierze minimalizmem, zbliża się najbardziej. Ale to oczywiście pytanie o okoliczności, o potrzebę chwili, a przy tak wielkim rozstrzale stylistycznym wybór nie będzie prosty. No i trzeba sobie jasno powiedzieć, że ani jedno, ani drugie może nie wystarczyć na płytę roku. I oby nie wystarczyło, bo wtedy rok będzie lepszy.

ADRIANNE LENKER Bright Future, 4AD 2024
JULIA HOLTER Something in the Room She Moves, Domino 2024 

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

18.03 The Voices On y va
18.03 Yell Ostatnia godzina, D.I.Y. Koło
20.03 Turn On The Sunlight Ocean Garden, Rings
21.03 Gaja Między światami
21.03 Kosmonauci Sorry, nie tu LP, U Jazz Me
21.03 吉田達也 [Tatsuya Yoshida] & Casimir Liberski Troubled Water, Totalism
22.03 Adrianne Lenker Bright Future, 4AD
22.03 Alice Coltrane The Carnegie Hall Concert, Impulse!
22.03 Apparition Disgraced Emanations From A Tranquil State, Profound Lore
22.03 Bill Orcutt Guitar Quartet Four Guitars Live, Palilalia
22.03 Cakes da Killa Black Sheep, Young Art
22.03 Cassie Kinoshi’s seed Gratitude, International Anthem
22.03 Coals Sanatorium, PIAS
22.03 Czarnoziem Socha, Gusstaff
22.03 Dylan Henner The Shephers OST, Phantom LImb
22.03 Eli Keszler Live2, LuckyMe
22.03 Empress Of For Your Consideration, Giant Music
22.03 Fletcher In Search of the Antidote, EMI
22.03 Future & Metro Boomin We Don’t Trust You, Freebandz
22.03 Gossip Real Power ,Columbia
22.03 Hozier Unheard, Columbia EP
22.03 Ill Considered Precipice, New Soil
22.03 Jlin Akoma, Planet Mu
22.03 Julia Holter Something in the Room She Moves, Domino
22.03 Ka Baird Bearings: Soundtracks for the Bardos, RVNG Intl.
22.03 Magic Tuber Stringband Needlefall, Thrill Jockey
22.03 Masaka Masaka Barely Making Much, Hakuna Kulala
22.03 Matt Champion Mika’s Laundry, RCA
22.03 Mizu Forest Scenes, NNA Tapes
22.03 Nat Birchall New World
22.03 Nourished By Time Catching Chickens EP, XL
22.03 Odetta Hartman Swansongs, Transgressive
22.03 Olga Anna Markowska Thrills, Kanu Kanu
22.03 Pan American & Kramer Reverberations of Non-Stop Traffic on Redding Road, Shimmy
22.03 Prefuse 73 New Strategies for Modern Crime Vol​.​1, Lex Records
22.03 Rosali Bite Down, Merge
22.03 SAICOBAB NRTYA, Thrill Jockey
22.03 Shakira Las Mujeres Ya No Lloran, Sony
22.03 She-Nut Demarcation EP, Get Better
22.03 Sly5thAve Liberation, Tru Thoughts
22.03 Stian Westerhus & Maja S. K. Ratkje All Losses Are Restored, Crispin Glover
22.03 The Utopia Strong The BBC Sessions, Rocket
22.03 The Wreckery Fake Is Forever, Gusstaff
22.03 Tyla Tyla, Epic
22.03 Valentina Magaletti Lucha Libre, EP
22.03 Waxahatchee Tigers Blood, Anti-
22.03 Why Bother? Serenading Unwanted Ballads, Feel It
22.03 Worms Of Senses Give Up!, Music Corner
22.03 Wye Oak Shriek: Variations, Merge
22.03 ZIEMIA feat. Irek Wojtczak Warming/Melting, Audio Cave CD/DL