Jak to się robi w Chicago
W drugiej połowie lat 90. Chicago było muzycznym pępkiem świata, miejscem spotkania przeróżnych nurtów, nic więc dziwnego, że niemal jednocześnie powstały tu studio nagraniowe Steve’a Albiniego Electric Audio oraz wytwórnia Jima O’Rourke’a Moikai. Dziś spotykają się po latach na piątkowej liście premier w pewnej ciekawej korespondencji. Na nowej płycie tria Fire! mamy studio Albiniego. A zatem oparta na ciężkich groove’ach rytmicznych i mocnych partiach saksofonu barytonowego muzyka skandynawskiej formacji przyjmuje wersję skrajnie surową. Słychać tylko trzy barwy, żadnych nakładek, zero elektroniki czy upiększeń. Czasem tylko krzyk Matsa Gustafssona, który lubi się odezwać, kiedy wciągnie go granie. Słychać też chicagowskie studio, które brzmi niczym salka prób – Fire! nagrywali już w bogatszych brzmieniowo miejscach. Mieli też na koncie bogatsze aranżacyjnie utwory (choćby te z Unreleased z… Jimem O’Rourkiem), a nawet – zaryzykuję po pierwszym odsłuchu nowej płyty – lepsze kompozycje. Pamiętam ciekawsze zestawy utworów tego tria. Mam wrażenie, że starali się tu w oszczędnym podejściu wyjść naprzeciw temu, co zastaną w Chicago. Niemniej jednak albumu bardzo dobrze słucha się głośno, co nie jest dziś zasadą.
Płyta Rafaela Torala, portugalskiego kompozytora i improwizatora (wybitny Space Quartet) działającego głównie w sferze elektronicznej, to innego typu zaskoczenie. Jeden utwór, 47-minutowe Spectral Evolution, to podróż przez tyle etykietek, jak gdyby była efektem polecenia „Siri, zagraj mi naraz wszystko, co lubię”. Lecimy przez (wymienione na dole bandcampowej strony artysty) nurty takie jak ambient, drone, experimental, ale i jazz, improvised, post-free itd. Spokojnie można by do tego dodać jeszcze post-folk z okolic Daniela Bachmana. Bo Toral wykorzystuje partie gitarowe w bardzo różnych konwencjach – mógł się tu inspirować wyjątkowym stylem Mary Halvorson opartym na modulowanych nożnym sterownikiem delayach, ale też właśnie ambitnym graniem z okolic elektrycznego folku. Choć w wypadku Torala ważniejsze są pewnie inspiracje muzyką Christiana Marclaya czy Philla Niblocka (z którymi miał okazję współpracować). A wszystko wypełnia elektronika – niby ambientowa, ale zarazem pełna życia, jak gdyby Toral chciał zasymulować środowisko naturalne – nie tylko okładka sprawia, że przypomniała mi się w kilku momentach zeszłoroczna płyta Synthetic Bird Music, album, który nadrobiłem po tym, jak polecało mi go kilkoro znajomych. Jest to przy tym wszystkim utwór niezwykle delikatny, wręcz czuły brzmieniowo. A przy tym tak płynnie łączący różne gatunki, że nagrać go mógł tylko człowiek. Kto jeszcze, poza Toralem? Może Jim O’Rourke.
No właśnie. Spectral Evolution powstało wprawdzie w portugalskim studiu Torala, ale firmuje płytę chicagowski Drag City, a właściwie sublabel Moikai prowadzony przez O’Rourke’a – to pierwsza od bodaj 12 lat płyta wydana pod tym szyldem. Poprzednią był album Philla Niblocka. Proszę sobie to potraktować jako fakt tak znaczący, jak tylko trzeba – byle posłuchać.
FIRE! Testament, Rune Grammofon 2024
RAFAEL TORAL Spectral Evolution, Moikai/Drag City 2024
PREMIERY PŁYTOW TYGODNIA
20.02 Defect Designer Chiton Transcending, Obscurity
21.02 Erika de Casier Still, 4AD
21.02 Erva Virtual P. Vol.2, Brutality Garden
21.02 Siwek, Karski Notes on Energy EP, Out of Stock
23.02 Adam Howse Submarine, Okla
23.02 Allie X Girl with No Face, Twin Music
23.02 Andrzej Korzyński Sekrety Pana Kleksa, GAD 2LP
23.02 Andy Watts The Way Back From Here
23.02 Aziza Brahim Mawja, Glitterbeat
23.02 Bardo Pond Volume 9, Fire
23.02 Bill Fay Tomorrow, Tomorrow and Tomorrow, Dead Oceans
23.02 Bombay Bicycle Club Fantasies, Mmm… AWAL EP
23.02 Can Live in Paris 1973, Mute
23.02 Carlos Niño, Idris Ackamoor & Nate Mercereau Free, Dancing…, New Dawn
23.02 Cergio Prudencio Antología 1: Obras para la Orquesta Experimental de Instrumentos Nativos, Buh
23.02 Cheer-Accident Vacate, Cuneiform
23.02 Colouring Love to You, Mate, Bella Union
23.02 David Grubbs & Liam Keenan Your Music Encountered in a Dream, Room40
23.02 Daymé Arocena Al-Kemi, Brownswood
23.02 Emahoy Tsege Mariam Gebru Souvenirs, Mississippi
23.02 Fire! Testament, Rune Grammofon
23.02 Fronda Alpy, Opus Elefantum
23.02 Giacomo Vanelli Music for Nothing, Okla
23.02 Glaive A Bit of a Mad One, Interscope EP
23.02 Gonçalo Almeida & Rutger Zuydervelt Eventual, Gusstaff Records / Don’t Sit On My Vinyl CD / LP ltd. 66
23.02 Gregory Uhlmann Small Day, Colorfield
23.02 Hurray For The Riff Raff The Past Is Still Alive, Nonesuch
23.02 I Don’t Know How But They Found Me Gloom Division, Concord
23.02 Jazmin Bean Traumatic Livelihood, Interscope
23.02 Job for a Cowboy Moonhealer, Metal Blade
23.02 Kaczki z Nowej Paczki Greps, GAD CD
23.02 Kevin Drumm OG23, Drag City
23.02 Kim Myhr & Kitchen Orchestra Hereafter, Sofa
23.02 Laetitia Sadier Rooting for Love, Drag City
23.02 LAIR Ngélar, Guruguru Brain
23.02 Last Ark Out Lift
23.02 Mark Trecka The Bloom of Performance, Beacon Sound
23.02 Mary Timony Untame the Tiger, Merge
23.02 Maya Shenfeld Under the Sun, Thrill Jockey
23.02 MGMT Loss of Life, Mom + Pop
23.02 Mildfire Kinds in Traffic, Sinnbus
23.02 Nadine Shah Filthy Underneath, EMI North
23.02 Otis Sandsjö Y-Otis Tre, We Jazz
23.02 Persher Sleep Well, Thrill Jockey
23.02 Pregoblin Pregoblin II, Strap Originals
23.02 Psymon Spine Head Body Connector, Northern Spy
23.02 Quidam Pod niebem czas, GAD CD
23.02 Rafael Toral Spectral Evolution, Moikai
23.02 Real Estate Daniel, Domino
23.02 Rod Stewart & Jools Holland Swing Fever, Warner
23.02 Rosa Anschütz Interior, Klangbad
23.02 SBB Live Cuts: Bytom 1979, GAD CD
23.02 Sleepytime Gorilla Museum Of The Last Human Being, Avant Night
23.02 Steve Gunn & David Moore Live in London, RVNG Intl
23.02 Sven-Ake Johansson & Alexander von Schlippenbach ...über Ursache und Wirkung der Meinungsverschiedenheiten beim Turmbau zu Babel, Trost
23.02 The Body & Dis Fig Orchards of a Futile Heaven, Thrill Jockey
23.02 The Children’s Hour Going Home, Drag City
23.02 Thee Alcoholics Feedback, Rocket
23.02 Tomasz Guiddo & Jimi Tenor Where the Wild Roam EP, Compost
23.02 Whitelands Night-Bound Eyes Are Blind To The Day, Sonic Cathedral
23.02 Wound Plasticene, Okla
