Bardzo duży piątek

31 marca 2023
Bartek Chaciński

To jeszcze niby nie ten Wielki, ale wygląda na całkiem spory – tym bardziej że na tydzień przed świętami skumulowały się oto polskie premiery z wydawnictw niskonakładowych, ale wysokoprężnych. Pierwsza to (zapowiadałem) ciąg dalszy opowieści o futurystycznej muzyce dawnej. Piotr Kurek wydał mianowicie album będący też w pewnym stopniu kontynuacją tego, co było na A Sacrifice Shall Be Made…, czyli muzyką wypływającą z jego doświadczeń w pracy teatralnej, a trochę (zarazem) kontynuacją World Speaks, jeśli chodzi o zanurzenie w przeszłości. Głosów, które są podstawowym składnikiem, użyczają tu zresztą aktorzy z Münchner Kammerspiele oraz z Paper Tiger Theatre, z którym współpracował polski kompozytor. Ale tylko użyczają, bo Kurek mocno te głosy przetwarza, układając z nich lejące się autotune’owe linie i harmonie często na podobieństwo utworów renesansowych, szukając – szczególnie na stronie A płyty winylowej – archaicznych harmonii pomiędzy głosami. A w najdłuższym na płycie, najbardziej też „teatralnym” (głównie za sprawą gry przestrzenią) utworze Martin Is Crying mamy jasny akces do nieistniejącego, ale możliwego do zorganizowania festiwalu nowej muzyki dawnej gdzieś u boku twórców opisywanej wczoraj Leggerezzy czy Wojciecha Rusina. Kompozycja ta, ze swoją pozytywkową rytmiką, wydaje się zarazem gotową choreografią do spektaklu. Całość wydaje mi się niezbyt długa, jak zwykle fantastycznie osobna, a przy tym bardziej spójna i przekonująca niż A Sacrifice…   

Związków Wacława Zimpla z Kurkiem jest więcej niż wskazywałaby na to sama tylko muzyka. W teatrze ten drugi też bywał i choć zwykle jako muzyk, to ostatnio w roli aktora (w opisywanej na łamach Polityki Genialnej przyjaciółce ze Starego Teatru w Krakowie). I też interesują go w muzyce kierunki wschodnie. Tyle że silnik jest tu inny – Kurek od elektroniki raczej odchodzi, Zimpel coraz szerzej z niej korzysta. No wykorzystuje dźwięki konkretne. Train Spotter od pierwszych minut przynosi muzykę efektowną, motoryczną, wręcz pulsującą rytmem. Ale także wielowarstwową i gęstą, tworzoną na bazie nagrań terenowych Warszawy, tej opustoszałej w pierwszych miesiącach pandemii i tej zbuntowanej, tłumnej i głośnej podczas masowych manifestacji.
To muzyka zaskakująca pojedynczymi łatwo identyfikowalnymi dźwiękami ptaków w parku albo taboru tramwajowego, ale zarazem większość elementów konkretnych chowająca w mocno przetworzonej rytmice, na którą naniesione zostały partie najróżniejszych instrumentów dętych, z okaryną włącznie. Znalazło się tu miejsce na dłuższe improwizacje, choćby w Inifinte Gray i najmocniejszym Vanishing Rainbow, odnoszącym się wprost do Tęczy i gorącego punktu na mapie stolicy, jakim był i jest pl. Zbawiciela. Niezła wizytówka muzyki Zimpla, ze względu na ładunek emocji trochę na użytek krajowy, ale bardziej jeszcze zagraniczny, bo (to kolejne podobieństwo z Kurkiem) jest go coraz więcej tam, a mniej tu. No, przynajmniej jeśli odliczyć ten Stary Teatr. 

Zaskoczeniem tygodnia jest dla mnie album That’s How I Fight, polskiej grupy zbudowanej w dużej mierze na bazie składów Rigor Mortiss (Gosia Florczak, Jacek Sokołowski, Marcin Wasilewski) i Titanic Sea Moon (Piotr Sulik). Movement Two ma w sobie dark-ambientową rytualność, magię płyt Obuha, a do tego jeszcze jakąś mroczną poezję. No i ważne, kluczowe wręcz elementy swobodnej improwizacji. Pierwszy utwór psuje trochę ten prościutki motyw akordowy na końcu, kolejne płyną już bez pudła, finał drugiego – z wokalami Paulusa Kinsky’ego – jest fenomenalny, surowy, a charakter całej płyty bardzo ponadgatunkowy. Może pogodzić fanów różnego typu muzyki ekstremalnej i miłośników ambientu – ci ostatni mogą odpaść dopiero przy końcówce płyty. Movement Two ma jednak w sobie jakiś rodzaj magnetyzmu, który nie pozwala się oderwać od długich (nawet 13-14 minut) utworów i pokazuje dobre strony zespołowego grania, więc przed tym finałem o znużenie trudno.          

Powyższy materiał powinien się z kolei idealnie zmiksować z kolejnym, trzecim minialbumem Dynasonic. Grupa Adama Sołtysika, Mateusza Rosińskiego i Mateusza Rychlickiego dość konsekwentnie rozwija swoją minimalistyczną formułę dubu bardzo mocno skoncetrowaną na brzmieniu. Owszem, błyszczy tu Rychlicki, a najlepsze fragmenty – pierwszy, czyli DELIGHT, i ostatni, EPMD – stoją w dużej mierze fantastycznymi tremolami perkusyjnymi. Ale całość wydaje się najbardziej zwarta i przemyślana, efekty brzmieniowe skoncentrowane – słychać lekkie (sygnalizowane przez zespół) przesunięcie środka ciężkości z improwizacji na kompozycje. „Trójka” to pewniak, który pogodzi być może fanów wszystkich wymienionych dziś płyt, choć z oczywistych sposób, zarówno jeśli chodzi o produkcję, jak i motorykę, najbliżej byłoby im pewnie do Zimpla. Trochę się rozgadałem, ale nieprędko drugi taki tydzień na polskiej scenie niezależnej. Dźwiękową wersją tego wpisu – gdyby ktoś potrzebował – było ostatnie wydanie Nocnej strefy w radiowej Dwójce, którego w całości (wraz z rozmowami z Piotrem Kurkiem i Wacławem Zimplem) posłuchać można tutaj.   

DYNASONIC Dynasonic #3, Instant Classic 2023
PIOTR KUREK Peach Blossom, Mondoj 2023
THAT’S HOW I FIGHT Movement Two, Zoharum 2023 
WACŁAW ZIMPEL Train Spotter, The State51 Conspiracy 2023 

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA 

25.03 Mirt/Ter Laos Street Recordings, Saamleng CD
27.03 Alain Pierre Des Morts (Of The Dead), Finders Keepers
27.03 Amber Meulenijzer Saab Fanfare, Edicoes CN
29.03 Tomek Sowiński & Maciej Sikała Amalgamation, Alpaka
30.03 Carmen Jaci Happy Child, Noumenal Loom
30.03 VA Jest drabina do nieba 3 – Rok nabo​ż​ny, In Crudo
31.03 Alasdair Roberts Grief in the Kitchen and Mirth in the Hall, Drag City
31.03 Alexandre Babel & Latifa Echakhch The Concert, Shelter Press EP
31.03 Altin Gün A​ş​k, Glitterbeat
31.03 Boygenius The Record, Interscope
31.03 Bury Tomorrow The Seventh Sun, Music For Nations
31.03 Chlöe In Pieces, Columbia
31.03 City And Colour The Love Still Held Me Near, Still
31.03 Damien Jurado Sometimes You Hurt the Ones You Hate, Maraqopa
31.03 Deerhoof Miracle-Level, Joyful Noise
31.03 DJ Drama I’m Really Like That, Gangsta Grillz
31.03 Duchy Zbiera się na burzę, Wytwórnia Krajowa EP
31.03 Eddie Chacon Sundown, Stones Throw
31.03 Hawkwind Days of the Underground: The Studio & Live Recordings 1977-1979, komp
31.03 Henk Kraaijeveld Patches of Sky, Zennez
31.03 Ivo Perelman, Elliott Sharp Artificial Intelligence, Mahakala
31.03 Jacques Schwarz-bart The Harlem Suite, Ropeadope
31.03 James Holden Imagine This Is A High Dimensional Space Of All Possibilities, Border Community
31.03 Jonathan Snipes 32 Acres, Deathbomb Arc
31.03 Katie Gately Fawn/Brute, Houndstooth
31.03 Klwn Cat & Unruly Don’t Go Outside
31.03 Lagoss & Banha da Cobra Aquapelagos Vol​.​1: Atlantico, Discrepant
31.03 Larry June & The Alchemist The Great Escape, ALC
31.03 Laura Cannell No Sound Is Lost, Brawl EP
31.03 Lil Wayne I Am Music, Young Money komp
31.03 London Brew London Brew, Concord Jazz
31.03 Mammal Hands Gift from the Trees, Gondwana
31.03 Masahiro Takahashi Humid Sun, Telephone Explosion
31.03 Matt Elliott The End of Days, Ici d’Ailleurs
31.03 Matthew Herbert The Wonder OST, Accidental
31.03 Melanie Martinez Portals, Atlantic
31.03 Molina, Talbot, Lofgren & Young All Roads Lead Home, Reprise
31.03 Nothing, Nowhere Void Eternal, Fueled By Ramen
31.03 Paul St. Hilaire Tikiman vol. 1, Kynant
31.03 Phil Minton, Pat Thomas, Dave Tucker, Roger Turner Scatter: On A Clear Day Like This, 577 Records
31.03 Piotr Kurek Peach Blossom, Mondoj
31.03 Richard Skelton Selenodesy, Phantom Limb
31.03 Richard Youngs Modern Sorrow, Black Truffle
31.03 Rob Mazurek – Exploding Star Orchestra Lightning Dreamers, International Anthem
31.03 Rosanna & Zelia Baiao da Luna, We Jazz
31.03 Scotch Rolex & Shackleton Death by Tickling, ST1
31.03 Sissoko Segal Parisien Peirani Les Égar​é​s, No Format!
31.03 Small Black Small Black, Jagjaguwar
31.03 Steve Gunn & David Moore Reflections Vol. 1: Let the Moon Be a Planet, RVNG Intl
31.03 TENTENT Długa noc / Blady świt, Thin Man CD
31.03 That’s How I Fight Movement Two, Zoharum
31.03 The Hold Steady The Price of Progress, Positive Jams
31.03 The Laahar The Lahaar, Soundway
31.03 The New Pornographers Continue as a Guest, Merge
31.03 Tzusing 绿帽 Green Hat, PAN
31.03 Wacław Zimpel Train Spotter, The state51 Conspiracy
31.03 William Tyler & The Impossible Truth Secret Stratosphere, Merge
31.03 Włodi Hhultras, Universal
31.03 Yalla Miku Yalla Miku, Les Disques Bongo Joe
31.03 Żabson Ostatni ziomal
31.03 青葉市子 [Ichiko Aoba] Ichiko Aoba with 12 Ensemble (Live at Milton Court)