Makaya! Shabaka! Kamil!

23 września 2022
Bartek Chaciński

Mamy jeden z najmocniejszych premierowych piątków w roku. Z Alexem G i rewelacyjną Aleksandrą Słyż, o których pewnie wkrótce, z oczekiwanymi albumami Sama Wilkesa i Sourdure, z jubileuszowym (50 lat!) boxem Neu!, no i z jubileuszowym (12 lat) albumem Teielte pod szyldem U Know Me. Ale ten konkretny moment w roku to – jak już zaznaczałem – przede wszystkim mocne jazzowe szarpnięcie. W tym wypadku – i Makaya, i Shabaka, i jeszcze Kamil Piotrowicz.  

Zacznę od Shabaki Hutchingsa, czyli od The Comet Is Coming, który to zespół na genialnej płycie Trust in the Lifeforce of the Deep Mystery i świetnych koncertach (od tej strony też mieliśmy ich okazję poznać) poszybował tak wysoko, że przyszedł czas na spodziewaną korektę. W dół. 

W TCIC to Hutchings musiał się tu wpisać w prosty i mocny, rave’owy styl pozostałej dwójki, Danalogue’a (klawisze) i Betamaxa (perkusja). Nie jest to wcale granie technicznie łatwe – saksofon pod tym względem potrafi zmylić. Intensywność, rytmiczna powtarzalność, wręcz pewna mechaniczność i długość tych fraz stwarza spore wyzwanie dla muzyka. Mamy to i na Hyper-Dimensional Expansion Beam. Potężnie w Code, później też mocno, ale jednak na nieco słabnącym poziomie. Nie ulega wątpliwości, że stworzyli coś oryginalnego, ale chyba wyczerpują powoli możliwości w obrębie wybranej konwencji. Albo przynajmniej są tego bliscy. A charakterystyczny, prosty sposób budowania melodii przez Hutchingsa, który próbuje się ścigać z elektroniką Danalogue’a, może imponować, ale i drażnić. Wytchnienie przynoszą momenty, gdy groove robi się nieco lżejszy, przełamany na modłę afrykańską – jak w Lucid Dreaming czy Frequency of Feeling Expansion. To ciągle dobry materiał, ale jednak rozczarowuje w porównaniu z poprzednim. 

THE COMET IS COMING Hyper-Dimensional Expansion Beam, Impulse! 2022

Nowa, długo oczekiwana płyta (zestaw remiksów dla – bagatela – Blue Note był tylko na przeczekanie) Makayi McCravena, to z kolei zero rozczarowań. Najlepszy dziś jazz dla wszystkich, jeśli założymy, że mainstream przesunął się w stronę soulu i hip-hopu. In These Times jest pod tym względem jak single – to muzyka tak atrakcyjnie podana i zajmująco napisana, że trudno zauważyć, że jest instrumentalna. Wsparta poszerzoną sekcją smyczkową rzuca chwilami wyzwanie kompozycjom Kamasiego Washingtona, pozostając zarazem delikatna i subtelna. Jako perkusista McCraven sprowadza jazz na swoje podwórko nie za sprawą popisów czy solówek, tylko czyniąc rytm – i timing – w każdym elemencie aranżacji kluczowym parametrem. Nieźle ilustruje to These Place That Place – całość podąża za płynącym rytmem, słuchacza też wciągają te subtelności rytmiczne bez reszty. Seventh String – podobnie, różni się tylko podstawowa figura perkusyjna. Albo The Fours – wykorzystuje współczesne hiphopowe triki świata wychowanego na J Dilli, ale łączy je z otwartością na muzykę Wschodu, trochę jak w muzyce Indii posługując się dłuższą frazą rytmiczną. In These Time ma urok w pełni komunikatywnej i urzekającej na poziomie melodii i brzmienia płyty, na bazie której można napisać tom analiz, a to prawdziwa rzadkość. Mam nadzieję, że będzie jeszcze okazja do tego wrócić. 

Ciekawe, że (też oczekiwany) trzeci album sekstetu Kamila Piotrowicza lokuje się momentami gdzieś pomiędzy tymi dwoma żywiołami. Z jednej strony mamy tu świadome uproszczenia, jest przebojowy temat TFE (niewątpliwy efekt współpracy z Kubą Więckiem), są „mechaniczne” elementy muzyki pop, a nawet auto-tune, jest nawet swoista bitwa żywiołowo improwizującego bandu z komputerem w Ćwiczeniach. Z drugiej strony – sporo liryzmu i charakterystycznych, bardzo misternie harmonicznie pisanych partii dla sporej sekcji dętej (jak zwykle Kuba Więcek i Piotr Chęcki, za to Emila Miszka wymienił znakomity Tomasz Dąbrowski, pozostała część składu bez zmian: Krzysztof Szmańda i Andrzej Święs), jak w dwuczęściowym Bad Mana z efektownym ostinato w finale, zrealizowanym bardziej w stylu kompozycji współczesnej niż jazzu. Jest na tej płycie więcej miejsca na stylistyczne ryzyko, nawet na obnażenie procesu twórczego – w czym trochę mi przypomina drugi album konkurencyjnej formacji „kopenhaskiego” środowiska (sekstetu Franciszka Pospieszalskiego). Piotrowicz nie daje się przy tym upakować do żadnej szufladki, myli tropy, rzuca pomysły momentami jakby od niechcenia – Weird Heaven i Bipolar, jedne z najlepszych utworów na albumie, to  pozostawiające na końcu pewien niedosyt miniatury. Chciałoby się, by trwały dłużej. Nerw i niepokój oraz skupienie i pełne zanurzenie toczą tu więc ze sobą nieustanną walkę. Choć trzeba przyznać, że do pełnego zanurzenia w swoją estetykę Piotrowicz potrzebuje mniej czasu niż inni. I ten bardzo udany album jest tego kolejnym dowodem.      

MAKAYA McCRAVEN In These Times, International Anthem/Nonesuch/XL 2022
KAMIL PIOTROWICZ SEXTET Weird Heaven, Howard Records 2022 

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

17.09 Kevin Haynes Grupo Elegua Egbe Alaragbo, Grupo Elegua
17.09 Siksa Szmery w sercu, Antena Krzyku
18.09 Bisz Dekada wilka
18.09 Ludwig Wandinger Spiritual Decay, Gin & Platonic
18.09 OWLS Wendolin’s Monocle, Intersections
19.09 Angel Deradoorian, Dylan Fujioka, Patrick Shiroishi Basic Flowers
19.09 Current Yesterday’s Tomorrow Is Not Today, Numero Group
19.09 Stiletti-Ana Automat musik, Hausta
20.09 Julia Reidy & Morten Joh Tape Shadow, Futura Resistenza
20.09 RW Trio Sun
20.09 Strategy Unexplained Sky Burners, Peak Oil
20.09 Teielte Melancholizm, U Know Me
21.09 Atraxia Pomegranate – The Chant Of The Elementals, The Circle Music
21.09 Biliana Voutchkova / Susana Santos Silva Bagra
21.09 clipping. REMXNG 2.1, Sub Pop
21.09 Druty Zwarcie, Syf
21.09 Rozwód Gold, Fonoradar LP
21.09 Silvana Estrada Abrazo, Glassnote EP
21.09 Tau & the Drones of Praise Misneach, Glitterbeat
21.09 Vanessa Amara Fonetica Amara, Posh Isolation
22.09 Christophe Clébard Il Trionfo della Morte, Les Albums Claus
22.09 Ella van der Woude Moloch OST, Touch
22.09 Leo Kupper Electronic Works & Voices 1977​-​1987, Sub Rosa
22.09 OBRASQi Szepty ciszy
22.09 True Neutral Crew Softer, Deathbomb Arc
22.09 VA Irida Records: Hybrid Musics from Texas and Beyond, 1979–1986, Blank Forms
22.09 William Hutson Brix, Superpang
23.09 Aleksandra Słyż A Vibrant Touch, Warm Winters Ltd
23.09 Alex G God Save the Animals
23.09 Amon Tobin A Living Room (Music from Meow Wolf’s Omega Mart), EP
23.09 Angelica Sanchez Trio Sparkle Beings, Sunnyside
23.09 Atol Atol Atol Koniec sosu tysiąca wysp, Gusstaff CD
23.09 Beth Orton Weather Alive, Partisan
23.09 Buzzcocks Sonics in the Soul, Cherry Red arch
23.09 Charles Lloyd Trios: Ocean, Blue Note
23.09 Christine and the Queens Redcar les adorables étoiles, Because
23.09 Claudia Acuna Duo, Ropeadope
23.09 Cleared Of Endless Night, Touch
23.09 Courting Guitar Music, PIAS
23.09 Crow Billiken If I don’t have red I use blue
23.09 DaBaby Baby On Baby 2, Interscope
23.09 Daniel Lanois Player, Piano, BMG
23.09 death’s dynamic shroud Darklife, 100% Electronica
23.09 Deathprod Sow Your Gold in the White Foliated Earth, Smalltown Supersound
23.09 DJ Strawberry Cycles, Guides
23.09 Dr. John Things Happen That Way, Rounder
23.09 Editors EBM, PIAS
23.09 Eerie Wanda Internal Radio, Joyful Noise
23.09 Ellen Arkbro & Johan Graden I get along without you very well, Thrill Jockey
23.09 Gaerea Mirage, Season of Mist
23.09 Ian William Craig Music for Magnesium_173, 130701
23.09 Iceage Shake The Feeling: Outtakes & Rarities 2015​-​2021, Mexican Summer arch
23.09 Jennifer Grim Through Broken Time, New Focus
23.09 John Luther Adams Sila: The Breath of the World, Cantaloupe
23.09 Joshua Bassett Sad Songs in a Hotel Room, EP
23.09 Karaś/Rogucki Czułe kontyngenty, Kayax
23.09 Kelsea Ballerini Subject to Change, Black River
23.09 Lawrence English Approach, Room40
23.09 Makaya McCraven In These Times, International Anthem
23.09 Mal Waldron Searching in Grenoble: The 1978 Solo Piano Concert, Tompkins Square
23.09 Marisa Anderson Still, Here, Thrill Jockey
23.09 Maya Hawke Moss
23.09 Mitch & Mitch con il loro Gruppo Etereofonico Amore assoluto per Ennio, Jazzboy
23.09 Model Alpha Perceptions, Transversales
23.09 Neu! 50!, Groenland box
23.09 Nikki Lane Denim & Diamonds, New West
23.09 Nils Frahm Music for Animals, Leiter
23.09 Nocny Kochanek O jeden most za daleko, Mystic
23.09 Oscar Jerome The Spoon, The Orchard
23.09 Perc Dirt, Perc Trax
23.09 Petbrick Liminal, Rocket
23.09 Piotr Figiel Dunes, EP
23.09 Piotr Schmidt Komeda Unknown 1967, SJRecords
23.09 Robert Lippok / Kompozyt Black Mango Remixes, Don’t Sit On My Vinyl 7″ ltd
23.09 Sam Wilkes & Jacob Mann Perform the Compositions of Sam Wilkes & Jacob Mann, Leaving
23.09 Siavash Amini & Eugene Thacker Songs for Sad Poets, Hallow Ground
23.09 Sofie Royer Harlequin, Stones Throw
23.09 Sourdure De bon astre, Three:Four
23.09 Steve Bates All the Things That Happen, Constellation
23.09 Tamino Sahar
23.09 The Comet Is Coming Hyper-Dimensional Expansion Beam, Impulse!
23.09 The Cradle Radio Wars, NNA Tapes
23.09 The Red Microphone A Bleeding in Black Leather, ESP-Disk
23.09 The Soft Moon Exister, Sacred Bones
23.09 The Tallest Man On Earth Too Late for Edelweiss, Anti-
23.09 The Wonder Years The Hum Goes On Forever, Hopeless
23.09 Tim Burgess Typical Music, Bella Union
23.09 USO 9001 Rhesus Albert, Alpaka
23.09 VA With Love: Volume 1 – Compiled by Miche, Mr Bongo
23.09 Valentina Magaletti & Yves Chaudouët Batterie Fragile, Un je ne sais quoi
23.09 Vieux Farka Touré & Khruangbin Ali, Dead Oceans
23.09 Wojtek Mazolewski Quintet Spirit to All, Whirlwind
23.09 Yumi and The Weather It’s All In My Head