Tylko negliż

18 marca 2022
Bartek Chaciński

Nie chcę krytykować, bo nowa Rosalía w pierwszym odsłuchu podoba mi się bardziej niż poprzednia, a płytę Charli XCX (wystąpi na Orange Warsaw – właśnie ogłosili) właściwie dość dobrze już znamy za sprawą dość przebojowych singli, ale czy coś tu się nie dzieje w sferze ikonografii? W popie zawsze ważny był portret na okładce, niezależnie od płci wykonawcy – tak samo jak popularne gazety typu people sprzedawały się na okładce wyłącznie zdjęciami bohaterów, a pisma opisujące tendencje i zjawiska rysunkami albo typografią. Charli XCX jest jedną z tych postaci, które dość konsekwentnie – w jej wypadku to już kwestia trzech ostatnich płyt – przesuwają akcent na portrety w mniejszym lub większym negliżu. Rosalía wpisuje się w tę tendencję na Motomami. I znów – nawet nie chcę tego oceniać. Nie wygląda mi to na jakąś manifestację czy gest spontanicznego olśnienia, tylko na część zaplanowanego marketingowego kodu.   

Negliż bywał już elementem kodu – sprzedawano w ten sposób składanki italo disco, kasety disco polo, a wcześniej (w nieco bardziej wysmakowanej wersji) także płyty dyskotekowe. Na tych ostatnich zresztą do tej pory skąpe ubranie wraca. Czasem też – czy to żeński, czy męski – wykorzystywany był świadomie dla wywołania skandalu. Dziś ewidentnie chodzi bardziej o przyciągnięcie uwagi do miniatur, bo okładki płyt popowych mają działać w pierwszej kolejności w serwisach streamingowych, gdzie eksponuje się okładki w bardzo małym formacie. A ta sztuka przyciągania wykorzystuje dość często mechanizm przyciągania golizną – nawet nie tylko na poziomie erotycznym, bardziej chodzi tu, mam wrażenie, o powiązanie prowokacyjnego zdjęcia z jakimś dodatkowym elementem. U Rosalii to tytuł w formie krwistoczerwonego tagu i kask na głowie, u Charli – pęknięta szyba samochodu i krew na czole bohaterki. To rzeczy stosunkowo jednak w popowym kodzie okładkowym nowe.

Sama muzyka oczywiście też się zmienia, zmieniają się teksty i może również grupa odbiorców, choć jej wydawcom (w tym wypadku Sony i Warner) nie bardzo zależy na recenzjach, więc pisząc te słowa i publikując piątkową listę premier, kończę właściwie pierwsze odsłuchy obu wydawnictw. I zachodzę w głowę, po co był Rosalii Chicken Teriyaki. Szczególnie wrzucony między takie nagrania jak Bulerias i Hentai. Na pewno jedne z bardziej udanych na tej płycie. Może to też jakiś kod, choć autoironiczny, którego nie czytam. W każdym razie na tym etapie uczciwie to ja mogę zanalizować okładki.   

Przy okazji refleksja natury bardziej ogólnej. Sporo jest niestety dwulicowości w tych wszystkich oświadczeniach związanych z zawieszeniem działań dużych koncernów płytowych w Rosji. Rosyjska strona Warnera – firmy, której prezesowi na rynku amerykańskim wytykano silne powiązania z oligarchami – działa w najlepsze, promując nie tylko nową Charli XCX, ale i miejscowych artystów. Zresztą ogłoszenie o „wycofaniu się” z rynku dotyczyło w ich wypadku zawieszenia podpisywania nowych umów z artystami, a nie realizacji dotychczasowych. W mediach społecznościowych rosyjskiego oddziału (Instagram, FB) brak jakichkolwiek odniesień do wojny, czytelnej informacji o zawieszeniu działań (co innego Warner Ukraina – tutaj odniesienia są, i owszem). Lepiej sytuację rozwiązała firma Sony. Tutaj Instagram uderza czernią, a strona www rosyjskiego oddziału przekierowuje do strony globalnej, gdzie znalazła się dwuzdaniowa, dość ogólna w charakterze informacja o tym, że firma zawiesza działania i liczy na pokój na Ukrainie. Na Instagramie rosyjskiego Universalu nic wielkiego się od trzech tygodni nie dzieje, ale też o niczym się z niego nie dowiecie – podobnie jak ze strony www. W większości wygląda mi to jednak na business as usual. Jeśli w ten sam sposób do bojkotów rosyjskiego rynku podchodzą inne wielkie firmy, to jest to bojkot delikatny jak linie wokalne Rosalii i pogodny jak repertuar Charli XCX.   

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

13.03 VA Na pohybel – Contemporary & Experimental Music Against War, Green Fairy
13.03 VA Portals: Energostatic (For Ukraine), A Strangely Isolated Place
14.03 Keiji Haino My Lord Music…, Black Editions
14.03 Marc Mac The Power Tapes (Expanded), Omniverse
14.03 Matthew Herbert The Responder OST, Accidental
14.03 Scavenger Circle In Futility, D.I.Y. Koło Records
14.03 Tropical Fuck Storm + King Gizzard & The Lizard Wizard Satanic Slumber Party, Joyful Noise
15.03 Hana Vu Parking Lot, Ghostly
15.03 Ken Vandermark Snapshots: Volume 4 | Poland, Catalytic-Sounds
15.03 Kid Sundance Tien Seconden, Ilian Tape
15.03 Samo Salamon & New Freequestra Free Distance, Vol. 2: Poems are Opening, Fundacja Słuchaj
17.03 Island of Love Songs of Love, Third Man
17.03 Poly Chain Dogtooth, Dom Trojga 12″
17.03 Valentina Magaletti La tempesta colorata, A Colourful Storm
17.03 Weatherday & Asian Glow Weatherglow, EP
18.03 Alexandre Bazin Four Steps, Umor Rex EP
18.03 Beispiel Muster, Faitiche
18.03 Ben Lukas Boysen Clarion, Erased Tapes
18.03 Blanck Mass Ted K Original Score, Sacred Bones
18.03 Bogdan Raczynski Addle, Planet Mu
18.03 Brad Mehldau Jacob’s Ladder, Nonesuch
18.03 Broadcast Microtronics Volumes 01 & 02, Warp arch
18.03 Broadcast Maida Vale Sessions, Warp
18.03 Broadcast Mother Is The Milky Way, Warp
18.03 Charli XCX Crash, Asylum
18.03 Colpitts Music from the Accident, Thrill Jockey
18.03 Cypress Hill Back In Black, MNRK
18.03 Ćpaj Stajl Złoty strzał
18.03 Danny B Find Myself, Pets EP
18.03 DAVE GISLER TRIO with Jaimie Branch and David Murray See You Out There, Intakt
18.03 Ecko Bazz Mmaso, Hakuna Kulala
18.03 Etienne Jaumet & Fabrizio Rat Etienne Jaumet & Fabrizio Rat, Bureau B
18.03 Gayle a study of the human experience volume one, Atlantic EP
18.03 Grzegorz Kapołka Trio Live at NOSPR, SJRecords
18.03 Hinako Omori A Journey…, Houndstooth
18.03 Hot Water Music Feel The Void, Equal Vision
18.03 Isysxae Hypernature, Gusstaff/Don’t Sit On My Vinyl CD, LP ltd
18.03 Jembaa Groove Susuma, Agogo
18.03 Jóhann Jóhannsson, Theatre of Voices, Paul Hillier & American Contemporary Music Ensemble Drone Mass, Deutsche Grammophon
18.03 Joonas Tuuri Quartet Dimensions, Eclipse
18.03 Jordan Ferrin Tales of Transcendence
18.03 José Roberto Bertrami José Roberto Trio, Far Out reed.
18.03 Keith Richards Main Offender (Deluxe), BMG reed.
18.03 Koma Saxo with Sofia Jernberg Koma, West We Jazz
18.03 Little Boots Tomorrow’s Yesterdays, On Repeat
18.03 Matt Slocum With Love and Sadness, Sunnyside
18.03 Midlake For the Sake of Bethel Woods, Bella Union
18.03 Misleading Structures Plethora, Archives
18.03 Os Tatuís Os Tatuís, Far Out reed.
18.03 Oso Oso Sore Thumb, Triple Crown
18.03 Paulo Morello, Mulo Francel, Sven Faller Living is Easy, Mostly, GLM Music
18.03 Pictish Trail Island Family, Fire
18.03 Portico Quartet Next Stop, Gondwana
18.03 Rosalia Motomami, Columbia
18.03 Sonic Youth In/Out/In, Three Lobed arch.
18.03 Survival Unit III The Art of Flight: For Alvin Fielder, Astral Spirits
18.03 The Legendary Pink Dots The Museum of Human Happiness, Metropolis
18.03 The Mothers Rainbow Theatre, Zappa arch
18.03 The Mothers The Mothers 1971, Zappa arch
18.03 The Ninth Wave Heavy Like a Headache, Distiller
18.03 The Society for Electro-Acoustic Music in the United States Music from SEAMUS, vol. 22, New Focus
18.03 The Society for Electro-Acoustic Music in the United States Music from SEAMUS, vol. 4, New Focus
18.03 Transylwania Un Peu du Surrealisme, Don’t Sit On My Vinyl LP ltd
18.03 Without Waves Comedian, Prosthetic
18.03 wzrdryAV West Coast Systems Vol 2, L-ne
18.03 Yumi Zouma Present Tense, Polyvinyl

kolor niebieski = wydawnictwa wspierające finansowo Ukrainę (lub wykonawców ukraińskich)