Granice poczucia wyższości

29 września 2023
Bartek Chaciński

Po świetnym występie Valentiny Magaletti, a potem secie fenomenalnych Poil Ueda (z Guilhemem Meierem popisującym się na perkusji; niestety sam musiałem w połowie występu uciekać na audycję w Dwójce) na warszawskiej edycji Avant Artu jestem w nastroju do słuchania bębnów. Dzień wcześniej był relacjonowany mi przez kolegę z redakcji wieczór „metalowy”, tym łatwiej więc mi te dwa dni zsumować i znaleźć metalową energię w nowej płycie formacji Nihiloxica, która na Source of Denial inspirowała się grupą Meshuggah. Jak się ma niby uzasadnić decyzja pisania w piątek o ugandyjsko-brytyjskim zespole bębniarzy, podczas gdy ukazuje się – znakomita, też już słuchałem – nowa płyta Matany Roberts? Jak się ma to uzasadnić, gdy wychodzi niezły album Animal Collective? Nowe Wilco? Jlin? Oneohtrix Point Never? Otóż, jakkolwiek dziwnie to z pozoru zabrzmi, Nihiloxica tworzy tym razem muzykę bardzo bliską Jlin (która na imponującej epce operuje „żywymi” barwami perkusyjnymi), tematycznie równie zwartą co twórczość Matany Roberts, a przy tym jeszcze bardziej aktualną. Cała ta nieprawdopodobna energia, tym razem wygenerowana na powrót w studiu w ugandyjskiej Kampali, ten żywioł łączący tradycyjną afrykańską polirytmię i elementy klubowej muzyki tanecznej, została wykorzystana, żeby opowiedzieć emocję z tych samych rejonów, które sprowadziły do polskich kin 137 tys. widzów w ciągu jednego weekendu na autorskie kino Agnieszki Holland.      

I tak jak film, dzięki zmieniającej się perspektywie, opowiada m.in. o złudnym poczuciu wyższości krajów nawiedzanych przez kolejne fale migrantów – różnego typu – Nihiloxicę interesuje czarna dziura biurokracji związana z przemieszczaniem się do obcego kraju, który uważa się za lepszy od tego, z którego przyjeżdżasz. Bezpośrednią inspiracją była oczywiście zmieniająca się polityka migracyjna Wielkiej Brytanii, kraju znów nieco mocniej odizolowanego od reszty Europy. I stosunek na Wyspach do przybyszów z Ugandy, kraju przyjmującego w tej chwili skądinąd (podobnie jak Polska) olbrzymią falę uchodźców. Ale przecież dokładnie to samo mamy u nas. Jeszcze 20 lat temu mogliśmy sami tę wyższość wyczuć na brytyjskiej granicy, przylatując do Londynu z Polski. Dzisiaj to my ją przekazujemy – trochę na zasadzie kulturowej fali, niestety – tym przybyszom z Azji lub Afryki, których kraje pochodzenia nam się mylą, a gdy ktoś się już znajdzie brudny i odrapany na zielonej granicy, nie ma prawa mieć iPhone’a (który przecież miał podkreślać nasz status ludzi Zachodu). Wspomniana wyżej Zielona granica – mimo różnych, lepszych lub gorszych rozwiązań fabularnych film świetnie zdokumentowany – ten wątek wyjaśnia w sposób, mam wrażenie, zamykający temat. 

Mamy więc na Source of Denial bębny – w sekwencjach chłodniejszych, bardziej (jak się to odbiera) bezlitosnych niż dotąd – opowiadające historię współczesnych fal migracji. Zespół wchodzi w metalowe frazowanie w utworze tytułowym, w moim ulubionym Asidi bliższy jest techno – to skądinąd fascynujące, w jaki sposób sztuka perkusyjna może tak głęboko wchodzić w poszczególne nurty, choćby była pozbawiona najważniejszych atrybutów brzmieniowych (w Source of Denial nie ma gitar, w Asidi jest wprawdzie partia syntezatora, ale to tylko drobny dodatek, a nie główny budulec). Gdzieś pomiędzy nimi pojawiają się odczytywane beznamiętnym (automatycznym) głosem teksty z formularzy wizowych. Całość ma bardzo konkretny punkt wyjścia, ale bardzo uniwersalny wymiar – mimo że konwencja tej formacji pozostaje oryginalna i nowoczesna, to wydaje się rzeczą niezwykle naturalną, by o największej wędrówce ludów, która bez względu na dalszy przebieg wypadków będzie pewnie jednym z głównych wątków historii XXI w., opowiadały nie wokale, tylko właśnie bębny.    

NIHILOXICA Source of Denial, Crammed Discs 2023 

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

23.09 Art Feynmann Be Good the Crazy Boys, Western Vinyl
24.09 Aircode Surface Tension, Gin & Platonic
24.09 Jędrzej Siwek Requiem
26.09 Kenneth Jimenez, Michaël Attias, Francisco Mela Caribu 577, Records
28.09 Abadir Ison, Svbkvlt
28.09 Pejzaż List I, The Very Polish Cut Outs
29.09 Andreas Schaerer / Kalle Kalima Evolution, ACT
29.09 Animal Collective Isn’t It Now?, Domino
29.09 Antoine Bellanger Le jardin perdu / Talweg, Un-je-ne-sais-quoi
29.09 Armand Hammer We Buy Diabetic Test Strips, Fat Possum
29.09 Asynchrone Plastic Bamboo, No Format!
29.09 Bertheau / Chmiel / Monchocé The Schumann Resonance, Antenna Non Grata CD/DL
29.09 Blonde Redhead Sit Down for Dinner
29.09 Braden Lawrence When You Lose the Light, Anxiety Blanket
29.09 Causa Sui ‘Loppen 2021, El Paraiso
29.09 Cherry Glazerr I Don’t Want You Anymore, Secretly Canadian
29.09 Christopher Tignor The Art of Surrender, Western Vinyl
29.09 Code Orange The Above, Blue Grape
29.09 Darius Jones fLuXkit Vancouver (i​̶​t​̶​s̶ suite but sacred), Northern Spy
29.09 Diana Starshine Fairy Pop, Orange Milk
29.09 Ed Sheeran Autumn Variations, Gingerbread Man
29.09 Gloria Weems Lovelight, Freestyle
29.09 Hałvva & Timothée Quost }}}} Waxing, Crescent
29.09 Haru Nemuri 春ねむり Insaint, EP
29.09 Honestly Same Hot Plate Only, Moon Glyph
29.09 I.P.A. Grimsta, Cuneiform
29.09 Islet Soft Fascination, Fire
29.09 Jazzpospolita Obiekt, Audio Cave CD/LP/DL
29.09 Jeremiah Chiu In Electric Time, International Anthem
29.09 Jesper Thorn Dragør, April
29.09 Jlin Perspective, Planet Mu
29.09 Jorja Smith Falling or Flying, FAMM
29.09 Joshua Espinoza Songs from Yesterday
29.09 Kepla In Furnace, Chinabot
29.09 Landgren / Wollny / Danielsson / Haffner 4 Wheel Drive II, ACT
29.09 Lil Wayne Tha Fix Before Tha VI, Young Money mixtape
29.09 Lord Of The Isles & Ellen Renton My Noise Is Nothing, AD93
29.09 Lori Vambe Space-Time Dreamtime, Strut
29.09 Mae Muller Sorry I’m Late, EMI
29.09 Mari Boine & Bugge Wesseltoft Amame By Norse
29.09 Maria Elena Silva Dulce, Astral Spirits
29.09 Marja Ahti Tender Membranes, Black Truffle
29.09 Martina Berther / Philipp Schlotter Matt, Hallow Ground
29.09 Matana Roberts Coin Coin Chapter Five: In The Garden​.​.​., Constellation
29.09 Modern Nature No Fixed Point In Space, Bella Union
29.09 Molly Burch Daydreamer, Captured Tracks
29.09 Nihiloxica Source of Denial, Crammed Discs
29.09 Oliver Tree Alone in a Crowd, Atlantic
29.09 Oneohtrix Point Never Again, Warp
29.09 oqbqbo & Scandinavian Star Water Tiger, Posh Isolation
29.09 Ptakova Wesoła dziewczyna z sercem często smutnym
29.09 Razen Hier l’An 4000, Hands In The Dark
29.09 Rex Omar Rex Omar, Soundway
29.09 Rumpistol Going Inside, Raske Plader
29.09 Sara Serpa / André Matos Night Birds, Robalo Music
29.09 Sematary King of the Graveyard, Haunted Mound EP
29.09 Setting Shone a Rainbow Light On, Paradise Of Bachelors
29.09 Shalosh Tales of Utopia, ACT
29.09 Smolik / Kev Fox Belly of the Whale, Kayax
29.09 Steven Wilson The Harmony Codex, Virgin
29.09 The Jeffrey Lee Pierce Sessions Project The Task Has Overwhelmed Us, Glitterhouse CD/2LP
29.09 Wilco Cousin, dBpm
29.09 Wolves In The Throne Room Crypt of Ancestral Knowledge, Relapse EP