Dudy kontra nudy

14 kwietnia 2023
Bartek Chaciński

Słyszałem to wcześniej, więc teraz już nie muszę. Tak mogłaby brzmieć najkrótsza recenzja nowego albumu Metalliki. Płytę 72 Seasons zrecenzowałem do POLITYKI, bo miałem okazję ją przesłuchać z wyprzedzeniem. Nota wyjdzie we wtorek po południu, ale nie ma tu sensu robić wielkiego suspensu: album jest wykalkulowany, jak wszystko, co zespół w ostatnich latach robi. I sięga tak głęboko do przeszłości, jak potrafi grupa, pozbawiona kreatywnego błysku od dawna i schodząca teraz najdalej do okolic między …And Justice for All (długie formy – Inamorata to wyraźny hołd dla ojców założycieli, od Black Sabbath po Iron Maiden, choć dość toporny) a Czarnym Albumem (riffy – momentami niemal autocytaty). Hetfield śpiewa na nowym albumie znakomicie, teksty są niestety grafomańskie, ale całość i tak lepsza niż bywało, czyli na akceptowalnym, przynajmniej dla części fanów, poziomie Hardwired… Natomiast tym, co od razu w tym tygodniu ścina z nóg, znacząco mocniej niż nowa Metallica, jest album Brìghde Chaimbeul, szkockiej instrumentalistki i kompozytorki grającej na dudach. Okazuje się mocniejszy, ciekawszy i nie słyszałem czegoś takiego wcześniej. Chaimbeul – pochodząca z Isle of Skye i wychowana w kulturze gaelickiej 24-latka, ale już nie debiutantka – ma w tym roku szansę być nową Kali Malone, czyli wprowadzić w centrum zainteresowania świata muzyki alternatywnej dość nietypowy instrument. Podobnie, jak Malone na organach, operuje dronami, choć jej muzyka, „eksperymentalny folk celtycki” (po Lankum ludy celtyckie górą), jak ją opisują, jest przy tym znacznie prostsza w odbiorze, bardziej melodyjna. 

Carry Them With Us to także idealna pod wieloma względami współpraca z saksofonistą Colinem Stetsonem. Słyszymy tego muzyka stale, pojawia się na wielu płytach, jego techniki oddechu cyrkulacyjnego i niepowtarzalny styl pozwalają go natychmiast identyfikować jako pożądany dodatek. Ale Chaimbeul miała na niego pomysł: wykorzystała, z rozmysłem i w porozumieniu ze Stetsonem, saksofon jako jeszcze jedną piszczałkę, zrównała ze sobą dwa instrumenty, rozbudowała dzięki swojemu partnerowi muzycznemu skalę dud. Nawet swojego głosu, który pojawia się tu w paru momentach, używa – jak sama mówi – w roli dodatkowej warstwy dźwięku. Choć gdzieś pod tym wszystkim kryją się ludowe motywy i prawdziwe, przenoszone z pokolenia na pokolenie opowieści. Po tym albumie to do Chaimbeul ustawi się kolejka gwiazd (zasadniczo już się zgłaszają – pracowała m.in. z Caroline Polachek). Nagrali ze Stetsonem całość prawie 1:1, z minimalnymi nakładkami, a w tym, jak proste melodie transformują w pełne niepokoju zawieszenia jest taki artyzm, że nawet fani metalu będą pod wrażeniem.  

BRIGHDE CHAIMBEUL Carry Them With Us, Glitterbeat 2023

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

9.04 Pimpon b-day EP, Love & Beauty Music
10.04 France Sauvage Où les observer, savoir les reconna​î​tre, In paradisum
10.04 Giovanni Di Domenico, Silvia Tarozzi & Emmanuel Holterbach L’Occhio Del Vedere, Elsewhere
10.04 Kirk Knuffke / Joe McPhee Quartet + 1 Keep Up the Dream, Fundacja Słuchaj
12.04 Audiobooks Gulliver EP, Heavenly
12.04 Lavarr The Starr Illusions Ago, Glass Cane
12.04 O.S.T.R. Diaporama, Asfalt
13.04 Duns Song 1
13.04 Tomasz Sroczyński Matka odchodzi, Ici d’ailleurs
14.04 Andrzej Karałow Stone Music, Fundacja Bocian LP
14.04 Angel Olsen Forever Means EP, Jagjaguwar
14.04 Anunaku „063”, AD93
14.04 Brian Belott Sound Scribbles, RVNG Intl
14.04 Brìghde Chaimbeul Carry Them With Us, Glitterbeat
14.04 Dariusz Petera Sextet feat. Mateusz Smoczyński Władza algorytmów, Audio Cave CD, DL
14.04 Dave Okumu & The 7 Generations I Came from Love, Transgressive
14.04 Dinner Party Enigmatic Society, Sounds of Crenshaw
14.04 El Michels Affair & Black Thought Glorious Game, Big Crown
14.04 Éliane Radigue Musique de notre temps (1976), Transversales MC
14.04 Entidad Animada Pruebas de Existencia, Umor Rex
14.04 Ervin Omsk Schmalster Point, Orange Milk
14.04 Erwan Sene JUnQ, PAN
14.04 Eva Novoa Novoa / Kamaguchi / Cleaver Trio – Vol. 1, 577 Records
14.04 Eve Aboulkheir 22/12/2017 Guilin Synthetic Daydream, Portraits GRM EP
14.04 Eve Aboulkheir / Lasse Marhaug 22/12/2017 Guilin Synthetic Daydream / How to Avoid Ants, Portraits GRM split
14.04 Feist Multitudes, Polydor
14.04 Fenne Lily Big Picture, Dead Oceans
14.04 Fire! Orchestra Echoes, Rune Grammofon
14.04 Flock In C, Strut
14.04 Floris Kappeyne Trio Closer ZenneZ
14.04 Franz Hautzinger Gomberg III​-​V – Airplay, Trost
14.04 Frost Children Speed Run, True Panther
14.04 Goat Seu Sangue EP, Rocket
14.04 Jesus Piece …So Unknown, Century Media
14.04 Kara Jackson Why Does The Earth Give Us People To Love?, September
14.04 Karin Hammar Fab4 Opening, Prophone/Naxos
14.04 Kid Koala Creatures of the Late Afternoon
14.04 Kristen Demo 98, Don’t Sit On My Vinyl 10″ limited clear + dl
14.04 Lasse Marhaug How To Avoid Ants, Portraits GRM EP
14.04 MC Yallah Yallah Beibe, Hakuna Kulala
14.04 Mestizo Mestizo, Mais Um
14.04 Metallica 72 Seasons, Blackened
14.04 Mona Polaski Przystanek Alaska, 33 Records
14.04 Mute Duo Migrant Flocks, American Dreams
14.04 Nana Rashid Music for Betty, April
14.04 Natural Information Society Since Time Is Gravity, Eremite
14.04 Neil Young with the Santa Monica Flyers Somewhere Under the Rainbow, Shakey Pictures
14.04 Nico Niquo Esperanto, Orange Milk
14.04 Olivia de Prato Panorama, New Focus
14.04 On Man High Cristal, Houndstooth
14.04 Overkill Scorched, Nuclear Blast
14.04 Ozmotic | Fennesz Senzatempo, Touch
14.04 Paweł Sulewski Aphelium, Opus Elefantum
14.04 Phillip Dornbusch’s Projektor re|construct, Berthold
14.04 Pi’erre Bourne Grails, Interscope
14.04 Proc Fiskal Rt Hon, Hyperdub
14.04 Sabaton Stories from the Western Front, EP
14.04 SABIWA No​.​16 – Memories of Future, Landscapes
14.04 Seabuckthorn Inlandscape, Facture
14.04 Seafret Wonderland
14.04 Shannon Lay Covers vol. 1, Sub Pop
14.04 Skip Club Orchestra Groove 13, Outlines MC, DL
14.04 Szorstkie selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, Don’t Sit On My Vinyl 10″ limited clear + dl
14.04 Szymon Burnos Plastic Music For Deep Thinkers LP, U Know Me
14.04 Temples Exotico, ATO
14.04 The Shits You’re a Mess, Rocket
14.04 The Tallest Man On Earth Henry St., Anti-
14.04 Uh Huh Uh Huh, Telephone Explosion
14.04 Ümlaut Same But Different, Audiobulb
14.04 Vasco Trilla / Ra Kalam Bob Moses Singing Icons, Astral Spirits
14.04 Velow Wizje, 33 Records
14.04 VoidCeremony Threads Of Unknowing, 20 Buck Spin
14.04 Waterparks Intellectual Property, Fueled By Ramen
14.04 We’re Not Afraid Of The Dark Glossolalia, Room40
14.04 Xylouris White The Forest In Me, Drag City
14.04 Yumi Ito Ysla, Enja