Jeszcze bielszy odcień bluesa

10 czerwca 2022
Bartek Chaciński

Pamiętam, że w czasach dziecięcych – może wskutek różnych uprzedzeń ery dyskotek i new romantic – uważałem bluesa za jakiś archaiczny i nikomu niepotrzebny gatunek. Aż starsi mi zwrócili uwagę, że oparta na bluesie jest muzyka wszystkich tych metalowych zespołów, których wtedy słuchałem (a koledzy słuchają dalej). I kiedy poznałem mit Roberta Johnsona, zacząłem to nawet układać sobie w logiczną całość. Jeszcze później okazało się, że nawet dziecięca fascynacja, czyli Depeche Mode, zaczęli grać bluesa. Dlatego blisko mi do jednego z medialnych cytatów zapowiadających płytę Polskiego Piachu – że tak mogłaby brzmieć akustyczna wersja Delta Machine DM. Blues to droga raczej jednokierunkowa – zauważyłem, że się do niego dorasta, ale się nie wyrasta. Choć w wydaniu formacji założonej przez Patryka Zakrockiego mamy zasadniczo już dwa kierunki: Południe ma poprzednim albumie sprzed dwóch lat (to już?) i teraz Północ.     

Południe było podróżą do afrykańskiej kolebki bluesa. Fajnym pomysłem – także dla samych wykonawców, w tym Zakrockiego, który po latach kojarzenia w pierwszej kolejności ze skrzypcami wrócił do gitary. I, jak wtedy sądziłem, pomysłem dość jednorazowym. Tu znów się myliłem – podobnie jak z tym bluesem. No bo od dziś jest też Północ. Wycieczka w rejony dużo nam bliższe. Prawie już obchód dzielnicy. W składzie lekko tylko ograniczonym – prócz Zakrockiego mamy tu dalej Piotra Mełecha na klarnecie basowym, a do tego Piotra Domagalskiego na basetli. Ogólna formuła okrzepła, a w tej wersji nawet się brzmieniowo uatrakcyjniła. Gonić pustynnego bluesa można z pewnym dystansem – i taki też dystans, a może bardziej stylizację czuło się w Południu – tymczasem zupełnie inną sprawą jest wyczuwanie bluesa w muzyce własnych źródeł. Na luzie, bo to nie wyprawa badawcza. I ze wspólnym dla obu odsłon przedsięwzięcia wyczuciem transowej monotonii bluesowej estetyki.

Co nowego daje Północ? Więcej cienia, obecnego tu dzięki obniżeniu tonalnego środka ciężkości. Zamiast szukać inspiracji daleko, powiedziałbym, że punktem wyjścia dla Polskiego Piachu mogły być poczynania polskich klarnecistów – a najmocniej to, co robi Bastarda Trio. Bo choć to muzyka zupełnie inna, to pewien mrok, posępność – podobne. I wynikające zapewne z geograficznego położenia. Basetla Domagalskiego (który powoli robi specjalizację w dziedzinie charakterystycznych brzmień basowych – że przypomnę kontrabasową bałałajkę, na której grał ostatnio znów w triu Maseckiego) jest pod tym względem, hm, gejmczendżerem. Mam wrażenie, że dzięki niej inaczej odbiera się zarówno gitarę, jak i partie klarnetowe Mełecha. Brzmienie basetli stanowi idealny klej dla całej struktury, wiążąc ze sobą dwa pozostałe głosy. A że słucha się tego dobrze, to pewnie najmniejsze zdziwienie. Nie na darmo na okładce płyty czytamy, że blues jest jak lekarstwo, choć nie jak środek przeciwbólowy, bo nie uwalnia od bólu, tylko umożliwia radzenie sobie z nim. Patryk Zakrocki od lat ma lekkie odchylenie medyczne. Pamiętamy jego Gabinet Masażu Ucha Wewnętrznego – muzyka Zakrockiego zazwyczaj miała przyjemny, kojący charakter. Tu dodatkowo ma wyczucie opowieści – w jej tempie, nastroju, dynamice, a wreszcie – długości. Podoba mi się nawet swobodny i elegancki epilog Kochanków. Czy zagrają to w ten sposób na sobotniej premierze w warszawskim SPATiF-ie? Nie mam pojęcia, ale można sprawdzić.

Nie zaszkodzi sprawdzić także kilka kolejnych wydawnictw tygodnia. Wobec relatywnego braku superhitów dominujących dyskusję mamy idealny moment, żeby zauważyć kilka fantastycznych premier z drugiego planu. Czy to z Północy, czy z Południa. 

POLSKI PIACH Północ, Gusstaff 2022 

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

5.06 Kate Carr Resurfacing, Flaming Pines
5.06 Linus Eppinger Leaning In Fresh Sound, New Talent
5.06 Somaticae Kleis, Gin & Platonic EP
5.06 The Utopia Strong International Treasure, Rocket
6.06 Jaeho Hwang Inner-self, Chinabot
6.06 RGG feat. Marta Grzywacz/Artur Majewski/Dominik Strycharski October Suite, Fundacja Słuchaj CD
6.06 Tasiemka Wanna po dziadku, Pasażer zine and records
7.06 Mario Salvador, Marcos Morales, Yasel Muñoz Masintin, 577 Records
7.06 Tomasz Bednarczyk Music for Travel and Contemplation, EP
8.06 Edward Ka-Spel Prints of Darkness
8.06 Osheyack Intimate Publics, SVBKVLT
8.06 Tetsu Umehara Handwritten, Metron
10.06 Andre Bratten Picture Music, Smalltown Supersound
10.06 Anthony Moore Flying Doesn’t Help, Drag City
10.06 Avalanche Kaito Avalanche Kaito, Glitterbeat
10.06 Barcelona Clarinet Players Fantasías Barcelónicas: Tribute to Paquito D’Rivera, Sunnyside
10.06 BTS Proof, Big Hit
10.06 Carrie Underwood Denim & Rhinestones, Capitol Nashville
10.06 Chineke! Orchestra / Max Richter / Elena Urioste The New Four Seasons: Vivaldi Recomposed, Deutsche Grammophon
10.06 Deena Abdelwahed & Basile3 Free Radicals EP, InFiné
10.06 Deliluh Fault Lines, Tin Angel
10.06 Depeche Mode Exciter: The 12″ Singles, Mute box
10.06 Devin Brahja Waldman & Hamid Drake Mediumistic Mythology
10.06 Dixie A Letter to Me
10.06 Elucid I Told Bessie, Backwoodz
10.06 Faxed Head Exhumed at Birth, Drag City
10.06 Fuchs Fuchs, Alien Transistor
10.06 George Ezra Gold Rush Kid, Sony
10.06 Grace Ives Janky Star, True Panther
10.06 Holy Scum Strange Desires, Rocket
10.06 Jamie Leeming Resynthesis, Sekito
10.06 Jessie Buckley For All Our Days That Tear The Heart, EMI
10.06 Joyce Manor 40 oz. To Fresno, Epitaph
10.06 Klaus Schulze Deus Arrakis, SPV
10.06 Kula Shaker 1st Congregational Church Of Eternal Love And Free Hugs
10.06 Maro Music Rejects (dystopijny musical muzyczny), Addicted To Music
10.06 Maurice Lecoeur Musiques pour l’image (1969​-​1985), Transversales arch
10.06 Midori Takada Cutting Branches For A Temporary Shelter, WRWTFWW
10.06 Midori Takada You Who Are Leaving To Nirvana, WRWTFWW
10.06 MIMICOF Distant Symphonies, Karlrecords
10.06 Mirlitorrinco Odas mixtas para criaturas mínimas, Dur et Doux
10.06 Moodring Stargazer, UNFD
10.06 Motionless In White Scoring the End of the World, Roadrunner
10.06 µ-Ziq Magic Pony Ride, Planet Mu
10.06 Ndikho Xaba and the Natives Ndikho Xaba and the Natives, arch
10.06 Neal Cassady Damage Has Been Done
10.06 Neneh Cherry The Versions, EMI
10.06 Nick Mulvey New Mythology, Fiction
10.06 Phill Niblock Ghosts and Others, Room40
10.06 Pierre Bastien Sonic Folkways, Discrepant
10.06 Polski Piach Północ, Gusstaff CD (LP 21.06)
10.06 RSS B0Y 1 MYTH0L0GY, Gusstaff CD
10.06 Sam Gendel Superstore, Leaving
10.06 SatVrn Space EP
10.06 Shearwater The Great Awakening, Polyborus
10.06 Silvia Tarozzi & Deborah Walker Canti di guerra, di lavoro e d‘amore, Unseen Worlds
10.06 Sinead O’Brien Time Bend and Break The Bower, Chess Club
10.06 Steve Reich Reich/Richter
10.06 The Dream Syndicate Ultraviolet Battle Hymns and True Confessions, Fire
10.06 The Range Mercury
10.06 Toshiya Tsunoda Landscape and Voice, Black Truffle
10.06 Turnabout Cutter Lane, Haunted Mound
10.06 VA Music from Saharan WhatsApp, Sahel Sounds
10.06 VA Wilde Style OST, Mr Bongo reed
10.06 VA Colleen ‚Cosmo’ Murphy presents Balearic Breakfast: Volume 1, Heavenly
10.06 Vieux Farka Touré Les racines, World Circuit
10.06 Volta Jazz Air Volta, Numero Group arch
10.06 Wardruna Kvitravn – First Flight Of The White Raven, Music For Nations
10.06 Wiktor Stribog / Mchy i Porosty Loss & Los, New Sun CD, MC
10.06 XXXTentacion Look at Me: The Album, Bad Vibes Forever
10.06 Yamila Visions, Umor Rex
10.06 Yann Tiersen 11 5 18 2 5 18, Mute