Inny świat

25 lutego 2022
Bartek Chaciński

Wczoraj wpisu nie było, ale i dziś wyczuwam w tym pisaniu o muzyce pewną niestosowność. Sąsiadom z Ukrainy wali się świat, a my tu żyjemy problemami pierwszego świata, możemy przebierać w ofercie piątkowych premier i snujemy polityczne scenariusze – czy odcięcie od systemu bankowego wystarczy, czy może jednak wydalić dzieci rosyjskich oligarchów z Harvardu, a drużyny z Rosji wykluczyć z zawodów. Byle nie przejść do wymiany atomówek. Choć strach przed tymi ostatnimi, jak można odnotować z gorzką ironią, to chyba jedyna rzecz, która nie wróciła jeszcze na dobre na znanej dobrze przez miłośników kultury fali retromanii. Z drugiej strony – muzyka jest być może jakimś sposobem na to, żeby przerwać gonitwę myśli i przez chwilę poprzebywać gdzie indziej. Dziś trzy płyty z piątkowej oferty i lista tego, się dziś ukazuje. 

Te trzy płyty dobierałem – spośród tego, co udało mi się wcześniej przesłuchać – właśnie kluczem rzeczy raczej ucieczkowo oddalających od rzeczywistości. Stuprocentowo spełnia to zadanie Park Jiha na swojej trzeciej i – jak mi się dziś wydaje – najlepszej dotąd płycie. Muzykę tej południowokoreańskiej artystki już opisywałem – jest efektem posługiwania się nowocześnie wykorzystywanymi brzmieniami starych instrumentów: piri (coś między fletem a obojem, jak to poprzednio opisywałem), saenghwang (odpowiednik fletni Pana) i yanggeum (odpowiednik cymbałów). Nowy materiał, inspirowany budowlą Tadao Ando i sposobem, w jaki wykorzystuje zmieniające się dzienne światło, jest – jak to bywa z muzyką z Dalekiego Wschodu – delikatny i intensywny zarazem. Jeśli odpowiednikiem światła jest w muzyce odpowiednie wykorzystywanie pogłosu i gra ciszą, a zmienność tego oświetlenia odzwierciedla tempo, to The Gleam (tak:til/Glitterbeat) idealnie tłumaczy jedne zjawiska falowe na inne. W muzyce koreańskiej kompozytorki słychać melancholię, ale zarazem jest na poziomie brzmieniowym – słuchać tego należy, ze względu na dynamikę, raczej głośno – zjawiskiem wychodzącym poza sferę emocji. I poza muzykę eksperymentalną: takie choćby The Way of Spiritual Breath, fantastyczne skądinąd, ma wdzięk utworu przebijającego bańki poszukujących nurtów muzycznych.        

23-letnia kenijska artystka Nyokabi Kariũki, klasycznie wykształcona pianistka, która z zupełnie innych pozycji niż te, do których jesteśmy przyzwyczajeni, spogląda na tradycję swojego kontynentu, pewnie pozostanie w bańce. Ale nie ze względu na nieprzystępność, tylko bardziej delikatność. I sposób, w jaki zaskakuje, nie oferując taniej egzotyki ani miarowych rytmów wyznaczanych przez partie bębnów. Zasadniczo jest jak najdalej od stereotypowej wizji muzyki inspirowanej Afryką. To, co się tu dzieje, jest trochę – tak sobie wyobrażam – jak ten ruch-taniec w wymyślonej powieściowej/filmowej Diunie, zsynchronizowany z przypadkowymi sekwencjami dźwięków otoczenia. Gwizd, brzmienie kalimby, elektronika, nagrania terenowe, partie wokalne – to wszystko robi tu wrażenie pejzażu dźwiękowego przedmiotów poruszanych przez wiatr. I tu znaczenie miały kolory czy wizualne wspomnienia miejsc, których charakter Kariũki próbowała odtworzyć. Peace Places: Kenyan Memories (SA Records) to całość bardzo organiczna, plastyczna, ale też trochę magiczna i dość odległa. Słuchałem tego nie bez pewnego dysonansu, a nawet poczucia obcowania z czymś nieskończonym. Ale przy tym na pewno innym. 

Polska formacja ||ALA|MEDA|| inspiruje się z kolei tą intensywnością afrykańskich rytmów nieobecną na opisywanej wyżej płycie. W nowym składzie (Jacek Buhl – perkusja, Rafał Iwański – instr. perk., Łukasz Jędrzejczak – elektronika, Piotr Michalski – bas, Jakub Ziołek – elektronika) sekcja rytmiczna dominuje, a jak wiemy z innych wydawnictw tej samej wytwórni nawet wątki elektroniczne prowadzą w nich często w stronę Afryki i różnych nurtów jej muzyki tanecznej. Tyle że nowy materiał Spectra (Brutality Garden) przynosi trochę zaskoczeń – od nowego, dość kłopotliwego zapisu nazwy (przy okazji zniknęła piątka), aż po większą niż dotąd koncentrację na pulsie. Nawet te dłuższe formy, których tu nie brakuje (Rumor wydaje mi się najbardziej udaną), są mocniej jeszcze skupione na tanecznych, polirytmicznych groove’ach. Mniej w nich może za to słyszanej dawniej u Alamedy psychodelii, jest za to płynność odsyłająca do tej znanej z klubowych setów. Ale podobają mi się bardzo – może po trosze jest to zasługą dotychczasowych osiągnięć, bo ten zespół ma u mnie, jak to zauważył jeden z komentatorów facebookowych przy innej okazji, rodzaj abonamentu. Darmowego, dodam. Bo raczej piszę niż nie piszę i raczej grają muzykę z moich rejonów, czasem – jak tu – dopiero pokazując, co tym ulubionym rejonem jest. Nowy album zatytułowany został – jak utwór z Ducha tornada – Spectra i wychodzi w oprawie spójnej z całą nową serią wydawnictw Brutality Garden, które zawsze przy tytule mają numer woluminu – co też dość drażniące, bo na razie pełno części pierwszych (dokładnie pięć), a drugich brak. Za to godna podziwu – i już wspólna dla wszystkich woluminów – jest ta imponująca energia.  

PREMIERY PŁYTOWE TYGODNIA

19.02 Patrick Shiroishi & Dylan Fujioka No​-​No 2 / のの 二
20.02 Hannah Peel & Paraorchestra The Unfolding, Real World
21.02 La Roche Liye Liye, Nyege Nyege Tapes
21.02 Mirt Windy Outside, Saamleng
21.02 Warmth Pale Sun, Archives
22.02 Aidan Baker / Nadja Nalepa, Midira
22.02 Bad Light District Brak oczekiwań, wyd. własne DL, CD, MC
22.02 Hubert Zemler Drut, Bocian
22.02 Litterjug Litterjug, Gotta Let It Out
22.02 Mattie Jupiter’s Purse, Leaving
22.02 Rodzinne Ogrody Działkowe Rodzinne Ogrody Działkowe
22.02 Tomek Glazik Music for Aliens
22.02 Tropical Soldiers in Paradise Atversailles I EP, Coastline Northern Cuts DL
22.02 Ty Segall Whirlybird OST, Drag City
22.02 Zguba Znój, Oficyna Loża
23.02 Park Jiha The Gleam, Glitterbeat
23.02 Talking Therapy Ensemble Talking Therapy Movement, EP
24.02 JPEGMAFIA Offline!, EP
24.02 Kanye West Donda2
24.02 Nashenas Life Is a Heavy Burden: Ghazals & Poetry From Afghanistan, Strut arch.
24.02 Thus All of Thus, Guerssen arch
25.02 ||ALA|MEDA|| Spectra vol. 1, Brutality Garden
25.02 ASPIDISTRAFLY Altar of Dreams, Kitchen. Label
25.02 Atom String Quartet Essence, Requiem
25.02 Avril Lavigne Love Sux, DTA/Elektra
25.02 Bakar Nobody’s Home
25.02 Bambara Love On My Mind, Wharf Cat EP
25.02 Barbara Sikorska Mniejsze zło (i inne historie), GAD 2CD
25.02 Basia Bułat The Garden
25.02 Benedicte Maurseth Hárr Hubro
25.02 Binker & Moses Feeding the Machine, Gearbox
25.02 Bitter Branches Your Neighbours Are Failures, Equal Visions
25.02 Blood Incantation Timewave Zero, Century Media
25.02 Blue Lab Beats Motherland Journey
25.02 Bokka Blood Moon, PIAS
25.02 Carmen Villain Only Love From Now On, Smalltown Supersound
25.02 Caroline Caroline, Rough Trade
25.02 Charlie Gabriel „89”, Sub Pop
25.02 Coagulant Archival Recordings for Paolo Monti, Antenna Non Grata CD, DL
25.02 Conway The Machine God Don’s Make Mistakes, Interscope
25.02 Corpsegrinder Corpsegrinder
25.02 Daniel Spaleniak Tape V, Antena Krzyku
25.02 DJ Hank City Stars, Hyperdub
25.02 Earthgang Ghetto Gods, Interscope
25.02 Formy Planet Kosmos jest wszędzie, Antena Krzyku
25.02 Gábor Lázár Boundary Object, Planet Mu
25.02 Gang Of Youths Angel in Realtime, Warner
25.02 Hamid El Shaeri Habibi Funk 018: The SLAM! Years (1983-1988), Habibi Funk
25.02 Hania Rani Venice – Infinitely Avantgarde, OST
25.02 Helice Island Medico, Antena Krzyku
25.02 Holodrum Holodrum
25.02 Huerco S. Plonk, Incienso
25.02 I Just Came From The Moon Ånd Ud April
25.02 J. Doursou Geographics of Decay, American Dreams
25.02 Jerzyk Krzyżyk Serce, Dyspensa
25.02 Johnny Marr Fever Dreams Pts 1-4, BMG komp.
25.02 Joona Toivanen Trio Both Only, We Jazz
25.02 Judy Collins Spellbound 
25.02 Justyna Steczkowska Szamanka
25.02 Keeley Forsyth Limbs, The Leaf Label
25.02 Krzysztof Marzec W labiryncie, GAD arch LP
25.02 Kwesi Yvorra I’m About, Still, Jazz Re:Freshed
25.02 Marceli Latoszek Columbia Project, GAD CD
25.02 Marie Babyhands
25.02 Matchess Sonescent, Drag City
25.02 Melt Yourself Down Pray for Me I Don’t Fit In, Decca
25.02 Minino Garay Speaking Tango, Sunnyside
25.02 Monopoly Child Star Searchers Prince of Parrot Shooters / The Aqueducts of Channel Island, Discrepant
25.02 Nicolas Jaar / VA Weavings, Unsound/Other People
25.02 Nyokabi Kariũki peace places: kenyan memories, SA Recordings EP
25.02 Okkyung Lee / Jérôme Noetinger / Nadia Ratsimandresy Two Duos, OTOroku
25.02 Prins Thomas Prins Thomas 8, Prins Thomas
25.02 RIP Swirl Blurry, Public Possession
25.02 Sarsa Runostany, Polydor
25.02 Sasami Squeeze
25.02 SBB Live Cuts. Esbjerg 1979, GAD 2CD
25.02 Sevdaliza Raving Dahlia, Twisted Elegance EP
25.02 Sneaky Jesus For Joseph Riddle Remixes, Shapes of Rhythm
25.02 Soft Cell *Happiness Not Included, BMG
25.02 Strugglin’ Pitch Pine, RVNG Intl
25.02 Superchunk Wild Loneliness, Merge
25.02 Svarte Greiner Devolving Trust, Miasmah
25.02 Swamp Dog I Need A Job​.​.​.​So I Can Buy More Auto​-​Tune
25.02 Sylvain Rifflet with Verneri Pohjola Cake Walk from a Spaceship, Eclipse
25.02 Tangerine Dream Raum, KScope
25.02 Tears For Fears Tipping Point, Concord
25.02 The Ano Nobo Quartet The Strings of São Domingos, Ostinato
25.02 The Growth Eternal PARASAiL-18, Leaving
25.02 Tokunbo Golden Days, Inaustik
25.02 Wabjie Lull, Urgence Disk
23.02 Wifi Gawd Chain of Command, Pow
25.02 Wojciech Jachna Squad Earth, Audio Cave DL, CD (LP wkrótce)
25.02 Yang Designed for Disaster, Cuneiform25.02 Robert Glasper Black Radio III, Concord